Küresel ölçekte en büyük sorunların başında gelen kuraklık, bugün gelinen nokta itibariyle hayatın her aşamasını etkiliyor. Etki derecesi, süresi ayrıca zamanının tahmin edilmesi son derece zor olan kuraklık, cevizin suya çok ihtiyaç duyan bir meyayrıca olması sebebiyle üreticileri de oldukça zora sokuyor.
Kuraklık her sektörü olumsuz olarak etkilemesine rağmen tarım sektörüne olan etkileri çok daha fazla. Bitkilerin ayrıca meyvelerin büyümesinin yanında kökleri için de oldukça önemli olan su hem verim hem de kaliteli ürün oluşumunu etkileyen son derece kritik bir faktör. Ceviz Üreticileri Derneği (CÜD) Eş Başkanı Ömer Ergüder, kuraklığın etkilerini son yıllarda ciddi bir şekilde hissettiklerinin altını çizdi.
Bilinçli sulama yöntemi kullanılmalı
Cevizin önemli miktarda su ihtiyacı olduğunu ayrıca su kullanımının özellikle yaz aylarında kritik önem taşıdığını ifade eden Ergüder, “Kış ayrıca ilkbahar yağmurları, bahçelerimiz ayrıca topraklarımız için son derece önemli. Kuraklığa karşı alabileceğimiz önlemler arasında yaz aylarında bilinçli sulama yöntemleri kullanmak geliyor” diye konuştu.
Ergüder, “Kuraklık ayrıca iklim değişikliği sadece ceviz yetiştiriciliği için değil tüm tarım sektörü için en büyük tehdit. Bunun etkilerini de son 1-2 yıldır çok ciddi bir şekilde hissediyoruz. Havza bazlı su potansiyeli belirlenerek buna uygun bitki ayrıca meyvelerin tarımımın yapılmasının teşvik edilmesinde fayda var. Uygun olmayan bölgelerde yetiştirilen yanlış ürün, su tüketimini de artıracağından kuraklıkla mücadelemizde tehdit oluşturabilir.
Özellikle ceviz fazlasıyla su ihtiyacı olan bir ürün olmasından dolayı yağışın az olduğu yaz aylarında su kullanımı kritik önem taşıyor. Bilhassa kış mevsimlerinde ayrıca ilkbahar aylarındaki yağmurlar hem bahçelerimiz hem de topraklarımız için yüksek değer taşıyor. Ne yazık ki bizler de kuraklıktan nasibimizi almış durumdayız.
Derneğimizin üyeleri bahçelerinde yıllardır damlama sulama sistemleri kullanıyor. Ve birçok üyemiz gölete sahip ayrıca bahçelerinin ihtiyacı olan su için bu alanlardan faydalanıyorlar. Dernek olarak birçok önlem aldık ancak bireysel olarak aldığımız tüm tedbirlere ayrıca çabalarımıza rağmen gidişat biraz endişe verici” dedi.
Yatırımcıları olsumsuz etkiledi
Damlama sulama, gölet ayrıca bunlara ek olarak yaz aylarında bilinçli su tüketilmesinin çok önemli olduğunun altını çizen Ergüder, “Susuzluğun ayrıca de kuraklığın artması, özellikle yeni ceviz bahçesi kurmak isteyen yatırımcılar açısından olumsuz bir etki yaratacaktır.
Yeni yatırım yapmak isteyenlerin bölge seçimlerine dikkat etmelerini, kuraklık tehdidini göz önüne almalarını ayrıca yapacakları yatırımları iyi değerlendirmelerini öneririm. Hali hazırda kurulmuş bahçe sahiplerinin de tüm bu kritik noktaları göz ardı etmeden adım atmaları gerekiyor” diye konuştu.
Ceviz Üreticileri Derneği üyelerinden olan May Ceviz’in sahibi Yusuf Yormazoğlu, bahçelerinin Bursa’nın Yenişehir ovasında bulunduğunu söyledi. Bahçelerinde kapalı sulama sistemlerinin mevcut olduğunu belirten Yormazoğlu, şu bilgileri verdi:
“Kapalı sulama sistemlerimizde, Uludağ’dan gelen akarsuların bir kısmını biriktiren Boğazköy’deki baraj gölünden faydalanıyoruz. Bursa ayrıca Yenişehir ovasında ciddi bir kuraklık yaşanıyor. Uludağ’a şubat ayrıca mart ayları başında kar yağdı ayrıca barajın doluluk oranı şu anda yüzde 70 seviyesinde. Biz ağaçlarımızın yetiştirme süreci boyunca düzenli olarak su ihtiyacını ölçümlüyoruz.
Türkiye 2022 sonbaharından itibaren ciddi bir kurak dönem yaşıyor. Geçen altı aylık dönemde, ülkemizin önemli bir kısmı olağanüstü bir kuraklığa maruz kaldı. Ayrıca, bu dönemde yeterince kar yağmaması ayrıca alçak bölgelere yeterli miktarda yağmur yağışı olmaması, yaz mevsiminde suyumuzun yetersiz olacağı anlamına da geliyor.
Maalesef bu tarihten sonra yağacak yağmurların açığı telafi etmesi de pek mümkün değil. 2023’ün, yetersiz suya bağlı olarak, tarımsal açıdan verimlerin düştüğü ayrıca buna bağlı olarak da maliyetlerin arttığı, birçok üründe ise tedarik miktarında düşüşlerin yaşanacağı bir yıl olacağını tahmin ediyorum.”
“Yeterli suyumuz bulunmuyor”
Uzunköprü’de bulunan Avrupa Tarım Operasyon Yöneticisi Haşimcan Yazıcıoğlu ise 2023 yılı öncesinde de dönemsel kuraklıklar yaşamalarına rağmen ilk kez bu kadar kurak bir kış geçirdikleri bilgisini vererek Yazıcıoğlu, şunları anlattı:
“Kış sezonunun sonuna gelmemize rağmen, sulama göletlerimizde maalesef yeterli suyumuz bulunmuyor. Ağaçların yıllık su ihtiyaçlarının yüzde 80’ini karşılayacak sulama göletleri kurarak kuraklığa karşı önlemimizi aldık. İki adet lisanslı derin kuyumuz da bulunuyor.
Tüm bunlara rağmen göletlerimizde ayrıca kuyularımızda yeterli su bulunmuyor. Bölgenin en büyük nehri Meriç’ten beslenen barajın hızlıca doldurularak, yine ivedilikle tarım alanlarının kullanıma sunulmasını bekliyoruz. Kuraklığın şiddetine bağlı olarak farklı durumlarla karşı karşıya kalabiliriz. Kısa süreli kuraklıklar, daha çok kuraklığın yaşandığı yıla ait mahsulün kalitesinde ciddi bozulmalara yol açabilir.
Daha uzun süren kuraklıklar ise ağaçların stres faktörü nedeniyle hastalık ayrıca zararlı maddelere karşı daha dayanıksız hale gelmesine neden olabilir. Bu da gelecek yıllardaki gelişimi ayrıca üretim rekoltesini negatif yönde etkileyebilir. Böylece en çok ceviz tüketen ülkelerden biri olan Türkiye’nin kendi kendine yetememesiyle birlikte ithalatın önünü açılabilir ayrıca tüketiciyle çok daha yüksek fiyatlarla buluşabilir.”
İklim krizi ceviz üretimi de etkiledi
Bahçeleri Konya ilinde yer alan Mesut Mutlu da, “Bölgemiz coğrafya olarak uzun bir süredir kuraklık riski altında. 20-30 yıl önce 15-50 metreden çıkan sondaj suları, günümüzde neredeyse 150-250 metrelere kadar indi. Yüzey sularının bitmesi ya da çok azalması iklim kriziyle birlikte ceviz üretimine olumsuz olarak yansıyacaktır. Bahçelerimizin bulunduğu bölgede su sıkıntısı maalesef acı bir gerçek.
Yağmur ayrıca kar sularının dönemsel olarak faydası olsa da yıl bazında çok yetersiz. Bu nedenle derin kuyu sondajlarımızdan sulama takviyesi yaparak su azlığını tolere etmeye çalışıyoruz. Kuraklıkla başa çıkabilmek için bahçemizin değişik bölgelerinde derin kuyu sondajı yaptırdık. Modern teknik tarım yöntemlerini kullanarak bitkilerimizin optimum düzeyde sulanması için gerekli altyapı yatırımlarımızı yaptık.
Susuzluğun artması ülke çapında üretimin azalmasına, kalitenin düşmesine ürünün piyasa değerinin altında kalmasına neden olacaktır. Enflasyona bağlı olarak girdi maliyetlerinin oluşturduğu zorluklar da kar edemeyen çiftçilerimizin birer birer yatırımlarından kopmalarına sebep olabilir” dedi.
