Stres çok sayıda hastalığa davetiye çıkarıyor… Halk arasında diş sıkma olarak bilinen bruksizm sorunu da bu rahatsızlıklar arasında yer alıyor.
Stres çok sayıda hastalığa davetiye çıkarıyor… Halk arasında diş sıkma olarak bilinen bruksizm sorunu da bu rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Özellikle günün önemli bir bölümünü ihtiva eden iş hayatında yaşanan sorunlar ayrıca anlaşmazlıklar, özellikle geceleri diş sıkma problemi olarak dışa vurabiliyor. Memorial Bahçelievler Hastanesi Ağız ayrıca Diş Sağlığı Bölümü’nden Protez Uzmanı Uz. Dr. Esma Sönmez, diş sıkma hakkında bilgilendirme verdi.
İşte tahammül sınırı en alt seviyelere inebiliyor
Diş sıkma, gün içerisinde ayrıca uyku sırasında diş gıcırdatma- sıkma biçiminde gerçekleşen, ağzın sert ayrıca yumuşak dokularında çeşitli olumsuzluklara yol açan istem dışı ayrıca parafonksiyonel bir çiğneme sistemi rahatsızlığıdır. Birçok insan gün içerisinde ya da gece uyurken gerek iş yoğunluğu, gerekse günlük yaşamın yüksek temposu gibi nedenlerle ciddi bir stres dalgası içerisinde olabilmektedir. İnsanların stres seviyesini katlayan daha birçok sebep olabilir. Bu stres, vakit vakit insan ilişkilerindeki tahammül sınırını en alt seviyelere çekerken, kişilerin istem dışı davranışlarında da belirgin bir artışın gözlemlenmesine yol açabilir. Diş sıkma alışkanlığı da bu davranışlar arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Günlük aktiviteler sırasında bireylerin dişlerini temasta tutup, onlara kuvvet uygulaması sık görülen bir durumdur. Bu tip tablolar gün içinde bireyler işlerine konsantre olduğunda ya da yoğun fiziksel kuvvet sarf ederlerken de görülür.
Diş sıkmanın kaynağında birden fazla etken olabilir
Diş sıkmanın nedenleri halen tartışılmaktadır ayrıca genellikle psikolojik, genetik ayrıca stres faktörleri üzerinde durulmaktadır. Günümüzde birden fazla etkenle ilişkili olabileceğine dair ortak bir inanış bulunmaktadır. Bilimsel çalışmalar uyku sırasında diş sıkmanın santral ayrıca otonom sinir sisteminde ağız- yüz fonksiyonları ayrıca uyku düzenlemesiyle, ek olarak psikososyal ayrıca genetik faktörlerle ilgili olduğunu göstermektedir. Ancak genetik etkisini açıklamak için, pek çok kuşak üzerinde yapılacak çalışmalarla kromozomal teşhis gerekir.
Diş sıkmanın anksiyete, sinir ayrıca depresyon ile ilgili güçlü ilişkileri bulunuyor
Pek çok hastada diş sıkmanın beraberinde psikiyatrik belirtilerin de bulunuşu gözlemlenmiştir. Bu sendrom ile ilgili yapılan çalışmalarda, hastaların psikolojik ayrıca psikiyatrik açıdan da değerlendirilmelerine ihtiyaç duyulduğu bildirilmiştir. Psikolojik etkenler de var olan temporomandibular ağrıyı ayrıca yakınmaların şiddetini artırır, ağrıyı gidermek için uygulanan tedavilere yanıtı azaltabilir. Deneysel koşullarda psikolojik stres artırılınca, çiğneme kasında elektriksel aktivitenin arttığı gösterilmiştir. Stresli ayrıca yorucu günlerden sonra da diş sıkma veya diş gıcırdatma da artış gözlenmiştir. Bu parafonksiyonel alışkanlıklarda psikolojik etkenler üzerine yapılan çalışmalarda, anksiyete, sinir, kaygı ayrıca depresyon ile ilgili güçlü ilişkiler elde edilmiştir.
Diş sıkma birçok sağlık sorununa neden oluyor
Diş sıkma neticesinde dişlerde, eklemlerde ayrıca dokularda değişik mekanizmalar dahilinde kuvvetler; bununla birlikte gerilmeler meydana gelmektedir. Literatürde diş sıkmanın dişlerde aşınma, kas ağrıları, temporomandibular eklem (TME) ağrısı, dişlerde ağrı ayrıca mobilite, baş ağrısı, sabit ayrıca hareketli protezler için de çeşitli problemlere sebep olduğu bildirilmiştir. Çocuklar, genç erişkin ayrıca erişkinler üzerinde yapılan araştırmalarda çeşitli parafonksiyonel aktiviteler ayrıca TME semptomları arasındaki ilişkilerin önemi gösterilmiştir. Diş sıkma aynı zamanda atrizyon yani sürtünme kaynaklı aşınmaya da yol açabilir. Diş sıkma devam ettiği sürece ağız bölgesindeki hasar daha da artar, diş minesinde çatlaklar, dişlerde hassasiyet, mine kırıkları ayrıca renkleşme görülebilir. Ve uzun vadede kemik erimesi ayrıca diş eti çekilmesi ile karşılaşılabilir. Diş sıkma parafonksiyonunu sürdürenlerin çoğu uzun vadede kapsamlı diş restorasyonlara ihtiyaç duyabilirler. Diş sıkma ayrıca diş gıcırdatma yüz kaslarında ayrıca çiğneme kaslarında (özellikle masseter) hipertrofiye yani büyümeye neden olur. Uzun dönemde bunun sonucu olarak kare çene görünümüne neden olabilir. Diş sıkma ayrıca gıcırdatmaya bağlı masseter ile temporal kaslarda ağrı ayrıca hassasiyet, yorgunluk, fonksiyonel sınırlama görülür.
Şeffaf plaklar tedavide önemli rol oynuyor
Diş gıcırdatma ya da sıkma problemlerine karşı birtakım tedavi yöntemleri uygulanır. Diş hekimleri ilk aşamada daima geri dönüşü olan klasik tedavilere başvurmalıdır. Bu yöntemlerden biri dişlerin birbirine olan temasını kesmek için kullanılan şeffaf plaklardır. Aşırı diş sıkan bireylerde hekim kontrolünde bir antidepresan ya da kas gevşetici kullanılabilir. İlaç tek başına bir tedavi yöntemi değildir, şeffaf plak ile beraber kullanılmalıdır. Düzenli kontroller ayrıca plağın çiğneme yüzeyi uyumlamaları ile uzun- kısa dönemde ortaya çıkabilecek zararlar önlenebilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı