Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafınca bu yıl altıncısı gerçekleştirilen Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yazılı mesajının ardından Hazine ayrıca Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati’nin açılış konuşmalarıyla başladı.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafınca bu yıl altıncısı gerçekleştirilen Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yazılı mesajının ardından Hazine ayrıca Maliye Bakanı
Dr. Nureddin Nebati’nin açılış konuşmalarıyla başladı.
‘Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım’ temasıyla ‘Karbon Nötr’ olarak gerçekleştirilen 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde 15 panelin yanı sıra 15 farklı başlıkta eğitim programında yurtdışından ayrıca ülkemizden 100’e yakın uzman, akademisyen, kamu yönetimi, sivil toplum örgütü ayrıca reel sektör temsilcileri bilgilendirme ayrıca deneyimlerini paylaştı.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin (TSPB) gelenekselleşen Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin altıncısı 1 Aralık 2022 yılında İstanbul’da gerçekleştirildi. Kongre, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yazılı mesajının okunmasıyla başladı. T.C Hazine ayrıca Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı İbrahim Ömer Gönül, Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun ayrıca TSPB Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Öztop’un açılış konuşmalarıyla devam etti.
‘Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım’ temasıyla düzenlenen 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde, iklim krizi ayrıca dijitalleşme sebebiyle yaşanan ikiz değişimin dünya ayrıca Türkiye’nin geleceğini nasıl şekillendireceği konusu; “Sürdürülebilir Finansın Geleceği”, “Dijital Finansın Geleceği”, “Ekonomi ayrıca Sermaye Piyasalarının Geleceği” olmak üzere üç başlık altında ele alındı. Her bir başlık altında 5’er panel olmak üzere eşzamanlı olarak toplamda 15 panel gerçekleştirildi. Panellerin yanı sıra reel sektörden, yatırımcılara, başta üniversite öğrencileri olmak üzere gençlere yönelik farklı konularda 15 eğitim düzenlendi.
TSPB, kongre sebebiyle ortaya çıkan karbon emisyonunu sürdürülebilirlik sponsorları tarafınca hesaplatıp, ikinci taraf görüşü olarak doğrulattıktan sonra sera gazı karşılığında Gold Standart tarafınca sertifikalandırılmış karbon kredisi alarak karbon salımlarının denkleştirilmesi ile yeşil bir kongre gerçekleştirmeyi hedefledi. Bu hedef doğrultusunda 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, Türkiye’nin iklim değişikliği eylem planı çerçevesinde yeni dönemde ülkemizin net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmak amacıyla “Karbon Nötr Kongre” olarak gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan Kongre’ye yazılı mesaj
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kongre’nin açılışına gönderdiği yazılı mesajında şunları söyledi:
“Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği’nin kıymetli yöneticileri, Sermaye Piyasası Kurulumuzun değerli mensupları, sizleri en kalbi duygularımla, saygıyla, muhabbetle selamlıyorum. Nazik davetiniz için teşekkür ediyor, Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin 6’ncısının ülkemiz, milletimiz, ekonomimiz ayrıca tüm yatırımcılarımız için hayırlara vesile olmasını diliyorum. Yurt dışından Kongreyi teşrif eden misafirlerimize, ülkemize ayrıca güzel İstanbul’umuza hoş geldiniz diyorum. “Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım” temasıyla düzenlenen Kongreye katkı sunacak herkese şimdiden teşekkür ediyorum. Medeniyetlerin, kültürlerin ayrıca kıtaların kavşak noktası İstanbul’umuzu, küresel finansın da merkezlerinden biri yapma irademizi halen koruyoruz. Ekonomide, diplomaside, ticarette, turizmde, ulaşımda ayrıca daha pek çok alanda attığımız adımlarla bu hedefimize doğru emin adımlarla ilerliyoruz. Sermaye piyasaları özelinde artık bir marka haline gelen Kongrenin, bize bu gayretlerimizde anlamlı katkı vereceğine inanıyorum.
Küresel koronavirüs salgınının ayrıca ardından yakın coğrafyamızda yaşanan sıcak çatışmaların Türkiye’yi farklı bir konuma taşıdığını görüyoruz. Güçlü sağlık altyapısı, üretim gücü, hızlı toparlanma kabiliyeti ayrıca daha pek çok avantajıyla ülkemiz, son yılların yükselen yıldızlarından biri olmuştur. Ukrayna-Rusya krizinin ilk günlerinden itibaren başarıyla sürdürdüğümüz dengeli ayrıca uzlaştırıcı politikalar, Türkiye’nin oyun kurucu rolünü daha da pekiştirmiştir. Yabancı yatırımcıların, sermaye piyasalarımız dâhil ülkemize yönelik artan ilgisi, Türk ekonomisine ayrıca diplomasisine duyulan güvenin tezahürüdür. Bazı kendini bilmezlerin sermaye piyasalarımızı hedef alan talihsiz ayrıca art niyetli açıklamaları, bu gerçeği asla değiştirmeyecektir. Türkiye, 21’inci asra damga vuracak bir vizyonla her alanda yazdığı başarı hikâyelerine yenilerini eklemeyi sürdürecektir. 2 Sermaye piyasalarımızın da Türk ekonomisindeki bu dinamizmden olumlu etkilenerek, büyüme yolculuğunu devam ettireceğine inanıyorum. Türkiye’ye güvenen, ülkemize yatırım yapan, Türk ekonomisinin aydınlık geleceğine itimat eden tüm yatırımcılara kapımızın da gönlümüzün de açık olduğunu tekrar ifade etmek istiyorum. Bu düşüncelerle bir kez daha Kongrenin başarılı geçmesini diliyor, icrasına görev alanlara teşekkür ediyor, sizlere sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum. Sağlıcakla kalın.”
Karbon Nötr Kongreye teşekkür
T.C Hazine ayrıca Maliye Bakanı Dr. Nureddin Nebati 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin açılışında yaptığı konuşmada, sermaye piyasaları için artık geleneksel bir nitelik kazanan kongrenin, sektörün en büyük etkinliği haline geldiğini belirterek, etkinliğin, çok geniş bir yelpazede ilgili tüm paydaşları bir araya getirdiğini söyledi. Nebati, bu yıl karbon nötr bir kongre düzenleyerek sürdürülebilirlik adına bir ilke imza atan ayrıca Türkiye’nin net sıfır emisyon hedeflerine ulaşmasına katkıda bulunmayı amaçlayan TSPB’ye teşekkür etti.
Sermaye piyasalarının ‘Türkiye Ekonomi Modeli’ açısından öneminden bahseden Bakan Nebati, model kapsamında uzun vadeli hedeflerini adım adım gerçekleştirmeye devam ettiklerini, katma değeri yüksek ayrıca ihracata konu ürünlerin yurt içinde üretiminin teşvik edilmesi, savunma sanayinin güçlendirilmesi, enerjide üretim kapasitesini artıracak projelere ağırlık verilmesi ayrıca yeşil kalkınma hamlesi gibi adımların ülkenin potansiyelini her geçen gün daha fazla açığa çıkarmasını sağladığını anlattı.
Nebati, bu sürecin en önemli sacayaklarından birisisinin de finansal sistem olduğunu ifade ederek, “Finansal sistemin fonlama ihtiyacı ayrıca likiditesi, ekonomik yapının sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için hayati önem taşıyor. Şirketlerimizin karlı ayrıca verimli iş planlarının uygun şekilde fonlanabilmesi için finansal sistemin güçlü bir kapasiteye ayrıca ürün çeşitliliğine sahip olması gerekiyor” diye konuştu.
“Salgın sonrası güçlü büyüyen ülkelerden olmayı sürdürüyoruz”
Bakan Nebati, bir yandan küresel ölçekte içinden geçilen sancılı süreçlere şahitlik ederken, bir yandan da çok ciddi paradigma değişimlerine şahit olduklarını belirterek, küresel salgınla birlikte yaşanan değişimlerden bahsetti. Aldıkları tedbirler sayesinde tüm dünya olumsuzluklarla boğuşurken geçen yıl yüzde 11,4 ile son 50 bu yılın en hızlı büyümesini gerçekleştirdiklerini ifade eden Nebati, “2022 yılının ilk 9 aylık döneminde de yüzde 6,2’lik güçlü bir büyüme kaydetmeyi başardık. Böylece, Kovid-19 salgını devamında güçlü büyüme kaydeden ülkelerden biri olmaya devam ediyoruz” dedi.
Bakan Nebati, içinden geçilen zorlu süreçte tüm dünyada enflasyon oranlarının rekor yüksek seviyelere ulaştığına değinerek, “Ardı ardına gerçekleştirilen faiz artışları, bugün dünyayı hızla resesyona doğru sürüklemiştir. Ancak biz, bu süreçte kararlılıkla uyguladığımız Türkiye Ekonomi Modelimizle yatırım ayrıca üretimden taviz vermeden, istihdam ayrıca ihracatta artışlar sağlayarak emin adımlarla ilerlemeye devam ediyoruz” açıklamasında bulundu.
“Katılım Finans Kanunu çalışmalarını kısa süre içerisinde tamamlayacağız”
Hazine ayrıca Maliye Bakanı Nebati, sermaye piyasaları kapsamında atılan adımlardan bahsederek, hem yatırımcıların bilinçlendirilmesi hem de sermaye piyasasında uzun vadeli bir perspektifin oluşturulması hedefiyle tüm sermaye piyasası kurumlar ayrıca ilgili paydaşlarla daha fazla iş birliği içerisinde olmaya önem verdiklerini söyledi.
Türkiye’nin faizsiz finans alanında önemli bir üs haline dönüşmesi hedefleri doğrultusunda Katılım Finans Kanunu çalışmalarını kısa süre içerisinde tamamlayacaklarını dile getiren Nebati, “Bu sayede, bir yandan finansal ürün yelpazemizi genişletirken bir yandan da katılım finans sistemimizi sağlam bir yasal zemine oturtmuş olacağız” diye konuştu.
Nebati, şirketlerin de sermaye piyasalarını sadece tek bir ürüne veya tek bir finansman modeline odaklı bir mecra olarak görmemesi gerektiğini kaydederek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Aksine; şirketlerimizin erken aşama kuruluş dönemlerinden, büyüme ayrıca olgunluk dönemlerine kadar tüm aşamalarda sermaye piyasalarından en iyi şekilde faydalanabilmelerini arzu ediyor ayrıca buna cevap verebilecek bir ürün yelpazesiyle modern finansman modelleri oluşturuyoruz. Bu kapsamda; kitle fonlamasından, girişim sermayesi yatırım fonlarına ayrıca ortaklıklarına; halka arzlardan, projeye dayalı menkul kıymetlere; menkul kıymetleştirme uygulamalarından gayrimenkul sertifikasına kadar her ölçekteki şirket ayrıca projenin öz kaynak ya da borçlanma araçları yoluyla fonlama sağlayabileceği bir sermaye piyasası ekosistemini oluşturduk. Önümüzdeki dönemde de bu ekosistemi geliştirerek sermaye piyasalarındaki derinliği ayrıca ürün çeşitliliğini artırmaya devam edeceğiz.”
Nebati, Darphane Altın Sertifikası’nın tanıtımını geçen hafta gerçekleştirerek Borsa İstanbul nezdinde ihracını sağladıklarını, bu ihraçla 5 ton altın karşılığı 500 milyon adet sertifikanın yatırımcılara sunulduğunu anımsattı.
“Borsa İstanbul küresel ölçekte benzerlerinden pozitif ayrışıyor”
Bakan Nebati, sermaye piyasalarının büyümesini halka arzlarla sürdürdüğünü belirterek, “Kasım ayı itibarıyla 33 şirket toplam 14,2 milyar liralık halka arz gerçekleştirmiştir. Son 2 yıldaki halka arzlarla birlikte borsamızda işlem gören şirket sayısı da 482’ye ulaşmıştır. Piyasa derinliğinin göstergesi olan işlem hacmi açısından Borsa İstanbul’un küresel ölçekte göze çarpan bir borsa olduğunu ayrıca benzerlerinden pozitif ayrıştığını biliyoruz” şeklinde konuştu.
Borsa İstanbul’da işlem gören şirketlerin piyasa değerinin GSYH’ye oranının uzun yıllardır yüzde 20-30 arasında dalgalandığını, bu sayının gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık yüzde 60 civarında olduğunu dile getiren Nebati, “Hem ilk halka arzlar yoluyla, hem de bedelli sermaye artırımları ayrıca ikincil halka arzlarla bu oranın ülkemizde de artırılması için borsada işlem gören şirketlerin nitelik ayrıca niceliğinin artırılması önem kazanıyor” ifadesini kullandı.
Nebati, sermaye piyasalarının bugün, halka arzların yanında borçlanma araçları yoluyla da şirketlere finansman sağlama özelinde önemli bir alternatif mecra haline geldiğini, sermaye piyasalarından uzun vadeli fon talep eden şirketlere yatırımcıların ilgisinin önemli düzeyde arttığını gözlemlediklerini anlattı.
“Pay piyasasındaki yatırımcı sayısı 3,3 milyon seviyesine ulaştı”
Hazine ayrıca Maliye Bakanı Nebati, mevcut tasarrufların sermaye piyasalarına yönelmesi özelinde son 2 yıldır sevindirici gelişmeler yaşandığını, vatandaşların sermaye piyasalarına ilişkin farkındalıklarının ayrıca ilgilerinin giderek arttığını kaydederek, “Uzun yıllar boyunca pay piyasasındaki yatırımcı sayısı 1 milyon kişi civarında iken, son dönemde bu rakam 3,3 milyon seviyesine ulaşmıştır” diye konuştu.
Finansal okuryazarlık konusuna verdikleri öneme işaret eden Nebati, “Bu bakımdan, finansal okuryazarlığın erken yaşlarda kazandırılması, yeni yatırımcılara daha yoğun bilgi yapılması, çevrimiçi ücretsiz eğitimlerin sağlanması ayrıca profesyonel desteklerin daha uygun maliyetlerle sunulabilmesi temel önceliklerimiz arasında yer alıyor. Bu kapsamda; piyasadaki tüm paydaşların katılımıyla önümüzdeki dönemde bütüncül bir finansal eğitim portalını hayata geçirmeyi planlıyoruz. Böylece, her yaştan yatırımcılarımız güvenilir bilgiye kolayca erişerek finansal okuryazarlık yetkinliklerini artırma imkânına kavuşmuş olacaklar” açıklamasında bulundu.
Nebati, yurtiçi tasarruf oranının hem kamu hem de özel kesim tarafınca artırılarak 2025’te yüzde 32,6’ya yükseltilmesini hedeflediklerini kaydederek, bu hedeflere ulaşabilmek için bireysel emeklilik sistemine özel önem verdiklerini vurguladı.
Attıkları adımlar sayesinde emeklilik yatırım fonlarının büyüklüğünün 395 milyar TL’ye yükseldiğini ifade eden Nebati, bu fonlardaki güçlü büyüme performansını destekleyerek sermaye piyasaları için kalıcı bir kaynak haline getirmeyi hedeflediklerini anlattı.
Nebati, yatırım fonlarına ilginin her geçen gün artmaya devam ettiğini kaydederek, “Bu ilgi sayesinde menkul kıymet yatırım fonlarının büyüklüğü 565 milyar liraya ulaşmıştır. Menkul kıymet yatırım fonları ayrıca emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf düzeyinin toplamda neredeyse 1 trilyon lira sınırına dayanmış olması, ülkemizde yerli kurumsal yatırımcı tabanının oluşmaya başladığını açıkça gösteriyor” şeklinde konuştu.
“Dünya siyasetinde stratejik bir aktör konumuna gelmiş güçlü bir Türkiye var”
Bakan Nebati, Türkiye’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde son 20 yılda yapılan yatırımlardan bahsederek, bugün mega altyapı projelerini büyük oranda tamamlamış, savunma sanayisindeki yerlilik oranını yüzde 20’lerden yüzde 80’lere taşımış, dünya siyasetinde stratejik bir aktör konumuna gelmiş güçlü bir Türkiye’nin bulunduğunu söyledi.
Artık vaktin Türkiye Yüzyılı’nı inşa etme vakti olduğunu dile getiren Nebati, bu yolda karşıların türlü sorunların çıkacağını veya çıkartılmak için çeşitli mahfiller tarafınca özel çabalar sarf edileceğini bildirdi.
Nebati, “Ancak bizler, 20 yıl boyunca, nasıl ki her zorluğu aşmasını ayrıca her krizi bir kalkınma fırsatına çevirmeyi başardıysak; hep birlikte yine aynı anlayışla ilerlemeye devam edeceğiz” ifadesini kullandı.
Bakan Nebati, “Türkiye Yüzyılı’nın inşasında, sermaye piyasalarımızın her geçen gün gelişmesi için gayret gösteren sizlerin de önemli roller ifa edeceğinize inancım tamdır. Hesabınızı, kitabınızı Türkiye Yüzyılı’na, büyüyen Türkiye’ye, hedef ülke Türkiye’ye göre yapın. Zihinsel dünyanızı lütfen değiştirin. Her türlü potansiyeli taşımaya hazırız. Yeter ki inanalım. İnandığımız andan itibaren bütün sorunların üstesinden geliyoruz” açıklamasında bulundu.
Açılış konuşmalarının ardından Bakan Nebati’ye tohum sertifikası ayrıca günün anısına çeşitli hediyeler takdim edildi.
Halka arzlardaki artışla günlük ortalama işlem hacmi 100 milyar TL’nin üzerine çıktı
Kongrenin açılışında konuşan SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül, sermaye piyasasının son dönemde önemli bir ivme kazanarak yıllardır ulaşmak istedikleri seviyelere yaklaştığını belirtti. Gönül, uzun yıllardır 1 milyon civarında seyreden yatırımcı sayısının son zamanlarda 3,5 milyona yaklaştırdıklarını ifade ederek, halka arzlardaki artışın günlük ortalama işlem hacimlerinin 100 milyar TL’nin üzerine çıkmasına sebep olduğunu söyledi.
Bununla birlikte, bu ilgiyi sürdürülebilir hale getirmek, sermaye piyasasını bu seviyede tutabilmek ayrıca daha ileri taşıyabilmek için tüm sektörün eskisinden daha fazla çaba göstermesi gerektiğini vurgulayan Gönül, şunları kaydetti: “Geçtiğimiz yıl olduğu gibi bu yıl da şirketlerimizin halka arzlara ilgisi devam etmektedir. 2022 tarihinde kasım ayının sonuna kadar 33 şirketin halka arzını gerçekleştirerek 14 milyar TL’nin üzerinde bir kaynak sağladık. Yılsonuna kadar halka arzlar devam edecek. Önümüzdeki dönemde de bu ilginin devam etmesini bekliyoruz. Son dönemde yatırım harcamaları artan şirketlerin uzun vadeli finansmana daha çok ihtiyacı olduğunu gözlemliyoruz. Uzun vadeli finansmanın en iyi finanse edilme yollarından birisinin de şirketler için halka arz yöntemi olduğunu tekrar vurgulamak istiyorum. Bu yıl borsada işlem gören şirketler tarafınca öz kaynakla finansman sağlama yöntemi olan bedelli sermaye artırımları yoluyla da şirketlere 35 milyar TL kaynak sağladık. Bu sayede ilk defa halka arz olan şirketlerin yanında hâlihazırda payları borsada işlem görmekte olan şirketlerin de sermaye piyasaları tarafınca kaynak sağlamasının önünü açtık.”
“Alternatif yatırım fonlarının kısa sürede 52 milyar TL büyüklüğe ulaşması sermaye piyasası adına sevindirici”
Gönül, sermaye piyasasının diğer önemli enstrümanlarının, özel sektör borçlanma fonları olduğuna işaret ederek, “Öz kaynak yoluyla finansman sermaye piyasasına has bir imkân iken, borçlanma araçları ayrıca kira sertifikaları şirketler için banka kredilerinden daha ucuz bir kaynak sağlamaktadır. Şirketlerimiz tarafınca 2022 yılının kasım ayı sonuna kadar yaklaşık 402 milyar TL’lik borçlanma aracı ayrıca kira sertifikası ihracı gerçekleşmiştir” dedi.
Sermaye piyasasının derinliğinin artması için yatırım fonlarının büyümesine de oldukça önem verdiklerini ifade eden Gönül, “2022 yılı bu açıdan önemli bir yıl olmuştur. Kasım ayı itibarıyla menkul kıymet yatırım fonları ayrıca emeklilik yatırım fonlarındaki tasarruf düzeyi 960 milyar TL’yi bulmuştur. Ve portföy yönetim şirketleri tarafınca yönetilen fonların toplam büyüklüğü de 1,2 trilyon TL’yi aştı” diye konuştu.
Gönül, bu fonların yanında son yıllarda dünyada öne çıkan ayrıca alternatif yatırım fonları olarak adlandırılan girişim sermayesi yatırım fonları ayrıca gayrimenkul yatırım fonlarının da benzer şekilde önemli gelişmeler kaydettiğine dikkati çekerek, “Girişim sermayesi yatırım fonlarının sayısı 134’e, fon toplam değeri ise 30 milyar TL’yi aştı. Gayrimenkul yatırım fonlarının ise sayısı 119’a ulaşırken, toplam büyüklüğü ise 22 milyar TL’yi aşmış durumda” dedi. SPK Başkanı Gönül, 2014 tarihinden itibaren ülke mevzuatına kazandırılan alternatif yatırım fonlarının yapılan yasal değişiklikler sonrası kısa sürede 52 milyar TL büyüklüğe ulaşmasının sermaye piyasası adına sevindirici bir gelişme olduğunu belirtti.
“Finansal okuryazarlık, önümüzdeki dönemde de Kurulumuzun en çok önem verdiği konulardan biri olacak”
Gönül, seçtikleri temayla sürdürülebilirlik özelinde farkındalık yaratan ayrıca bu konuda katkı sağlayan TSPB’ye teşekkürlerini ileterek, sürdürülebilirliğin, SPK olarak üzerinde önemle durdukları ayrıca gelecekte daha da önem kazanacağını tespit ettikleri konulardan olduğunu söyledi.
İklim finansmanının, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeayrıca Sözleşmesi’nin en önemli unsurlarından biri olduğuna değinen Gönül, sözlerini şöyle sürdürdü: “İklim değişikliğini azaltmak ayrıca bu değişime uyum sağlamak için yapılacakların finansmanında sermaye piyasalarından yararlanmanın çok önemli olduğu kanaatindeyiz. Biz bu konuda SPK olarak 2022’de Yeşil Borçlanma Aracı, Sürdürülebilir Borçlanma Aracı, Yeşil ayrıca Sürdürülebilir Kira Sertifikaları için bir rehber yayımladık. IOSCO’nun ilkelerini baz alan Rehber ile bu araçların ihraçlarının uluslararası finansal piyasalardaki en iyi uygulamalardan biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Özellikle son 3 yılda yenilenebilir enerji alanında faaliyet gösteren şirketlerimizin halka arzlara gösterdiği talebi de oldukça önemli bir gelişme olarak görüyoruz. Ülkemizde 2016 tarihinde başlayan sürdürülebilir eurobond ihraçları hem reel sektör hem de finans sektörü tarafında gittikçe yaygın olarak kullanılmaktadır. Kurumsal yatırımcıların portföy yönetim tecrübesinden yararlanmak isteyenler için de sürdürülebilirlik temalı yatırım fonları yatırımcıya sunulmaktadır. Ekim 2022 itibarıyla sürdürülebilirlik temasına yatırım yapan veya temiz enerji gibi yenilenebilir enerji alanlarına odaklanan 30 civarında yatırım ayrıca emeklilik yatırım fonumuz bulunmaktadır.”
SPK Başkanı Gönül, sermaye piyasalarına olan ilginin sağlıklı ayrıca istikrarlı olmasının, finansal okuryazarlığı yüksek, bilinçli yatırımcı sayısını artırmaktan geçtiğini belirterek, finansal okuryazarlığın, gelecek dönemde de SPK’nın en çok önem verdiği konulardan biri olacağını vurguladı.
Bu kapsamda geleneksel hale gelen ayrıca bugüne kadar 14 bin üniversite öğrencisinin sertifika almaya hak kazandığı SPK seminerleri, üniversite ayrıca il ziyaretlerinin de artarak devam ettiğini anlatan Gönül, “Tasarruf sahiplerinin piyasalar özelinde daha analitik bir bakış açısına sahip olması ayrıca raporlara daha kolay ulaşabilmesi için gerekli tedbirleri almaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Gönül, bu noktada, aracı kurumların başta kurumsal finansman olmak üzere araştırma ayrıca analiz bölümlerini geliştirmelerinin sektörün geleceği açısından uzun vadeli bir yatırım olarak baktıkları konulardan olduğunu ifade ederek, gelecek dönemde yatırımcıların nitelikli raporlara daha kolay ulaşacağı platformu da hayata geçireceklerini bildirdi.
“Blockchain teknolojileri, kripto paralar ayrıca fintek gibi kavramların gelişimlerini yakından takip ediyoruz”
SPK Başkanı Gönül, piyasanın ihtiyaçlarını yakından takip etmek, gelişmeleri doğru okumak, öz eleştiri yapmak ayrıca istişarenin sektörü ileri taşıyacağını belirterek, “Bu nedenle, sermaye piyasasının tüm oyuncularını bir araya getiren bu kongreyi, sektörün kendini gözden geçirip ihtiyaçlarını ortak akıl ile tespit edebilmesi için çok önemli bir fırsat olarak görüyoruz” dedi.
Küresel sermaye piyasalarının hızlı bir şekilde değişim geçirdiği bu süreçte, SPK olarak yeni ihtiyaçları yakından takip ettiklerini ayrıca gerekli altyapıyı oluşturmak için gerekli gayreti sarf ettiklerini anlatan Gönül, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu kapsamda, küresel finansal mimarideki dönüşümün anahtar kelimeleri olan blockchain teknolojileri, kripto paralar ayrıca fintek gibi kavramların gelişimlerini yakından takip etmekte olduğumuzu belirtmek isterim. Finansal istikrar, yatırımcı güveni, sermaye birikimi ayrıca sermayenin etkin bir şekilde şirketlere dağıtımında sermaye piyasasının kritik bir rolü hepinizin malumudur. SPK olarak tüm ölçekteki şirketlerin sermaye piyasası yoluyla finansmana erişimini kolaylaştırmayı ayrıca bu sayede yenilikçi, dijital ayrıca yeşil dönüşümün öncülüğünü yapan şirketlerin, sermaye piyasası aracılığıyla finansmana ulaşmasını amaçlıyoruz. Kurulumuz, yatırımcıların etkin korunması ayrıca şirketlerin sermayeye kolay ulaşımı arasındaki hassas dengeyi gözeterek düzenleme, denetim, gözetim ayrıca piyasayı geliştirme çalışmalarına devam etmektedir.”
Gönül, gelecek dönemde, sermaye piyasalarındaki risklerin daha yakından takibi için bir risk merkezi oluşturulması, karbon piyasasının geliştirilmesi, sürdürülebilirlik, finansal teknolojiler ayrıca finansal okuryazarlığın yaygınlaştırılması konularındaki çalışmaları da kamuoyu ile paylaşacaklarını bildirdi.
SPK Başkanı Gönül, 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin daha güçlü bir sermaye piyasası için yararlı olmasını temenni etti.
“Borsa İstanbul olarak iş yapma modelimizi değiştirdik”
Borsa İstanbul Genel Müdürü Korkmaz Ergun Kongre’de yaptığı konuşmada, Borsa İstanbul olarak şirketlerin ayrıca yatırımcıların, sermaye piyasalarının sunduğu imkânlardan, daha fazla faydalanmaları için çalıştıklarını belirtti. Ergun, “Borsamızın misyonlarından biri, ülkemizin sürdürülebilir büyümesi için, şirketlerimizin finansmanını sağlayan ekosistemin önemli bir parçası olmasıdır. Bu amaçla, Türkiye’nin 1000 büyük sanayi şirketlerinden, Borsada işlem görmeyenleri tek tek ziyaret ediyoruz. 15 farklı sanayi şehrimizde 152 şirketi birebir ziyaret ettik, ziyaret etmeye devam ediyoruz. Sanayi odalarında toplantılar düzenliyoruz. Çünkü Borsa olarak, iş yapma modelimizi değiştirdik. Sadece başvurudan sonra başvuruyu değerlendiren bir borsa değiliz artık. Başvurudan önce de, karar aşamasında ayrıca hazırlık aşamasında, şirketlerimize destek veren bir Borsayız” diye konuştu.
“Yatırımcı sayımız 3,3 milyona ulaştı”
Son iki senede 85 şirketin işlem görmeye başladığını anımsatan Ergun, bu şirketlerin halka arzından 36 milyar TL kaynak sağlandığını belirtti. Son iki senede 3000 adet borçlanma aracının işlem görmeye başladığını ifade eden Ergun, “Borçlanma araçlarının ihraçlarından 581 milyar TL kaynak sağlandı. Günlük ortalama işlem hacmimiz iki sene önce 26 milyar TL iken 2022 senesinde 63 milyar TL oldu. Şirket sayımız iki sene önce 394 iken 478’e yükseldi. Yatırımcı sayımız iki sene önce 1,2 milyon iken 3,3 milyona ulaştı. Bir taraftan piyasalarımız büyürken, diğer taraftan da, finansal hizmet ayrıca ürünlerimizi çeşitlendirmeye devam ediyoruz” dedi.
Finansal hizmet ayrıca ürün çeşitliliği
Son 1 senede Emtia Pazarı’nı kurduklarını vurgulayan Ergun, şunları söyledi: “Darphane Altın Sertifikası işlem görmeye başladı. BIST Antrepoyu tamamladık, gümrük sahası haricinde uluslararası bir saklama merkezimiz oldu. Sürdürebilirlik alanında 3 adet endeksi hesaplıyoruz. 21 Kasımda BIST Sürdürülebilirlik 25 endeksini hesaplamaya başladık. Bu endekse dayalı vadeli işlem sözleşmesini 13 Ocak’ta açacağız. Sürdürebilirlik temalı 21 adet fon bulunmaktadır. Şirketlerimize sürdürülebilirlik eğitimleri veriyoruz. Şimdiye kadar 243 şirketimizden 403 katılımcıya eğitim verdik. Şirketlerimiz için Sürdürülebilirlik Rehberi, Entegre Raporlama Rehberi ayrıca İklim Raporlaması Rehberi hazırladık. Katılım finansı alanında 5 adet endeks hesaplıyoruz. Bu katılım endekslerinin üzerine kurulmuş 34 adet fon bulunmaktadır. Katılım finansı kriterlerini sağlayan şirket sayısı geçen sene 163 iken, şirketlere tek tek verdiğimiz eğitim ayrıca destek sayesinde bu sayı 194’e yükselmiştir. 21 Kasımda BIST Katılım Temettü Endeksini hesaplamaya başladık. Böylece yatırımcılar, hem katılım finansı ilkelerine uyan, hem de düzenli temettü dağıtan şirketlere ortaklık kültürü kapsamında yatırım yapabilirler. Borsamızın sekretaryasını yürüttüğü, İslam İşbirliği Teşkilatı Borsalar Forumu kapsamında İSEDAK 50 Shariah Endeksi Fonu kuruldu ayrıca 2 Ağustosta işleme açıldı.”
“Karbon Piyasası kuracağız”
Kurulan fonun Türkiye, Suudi Arabistan, Katar, Kuveyt, BAE, Malezya ayrıca Endonezya’dan şirketleri içerdiğini belirten Ergun, “Borsa İstanbul’da işlem gören hisse senetlerine yatırım yapmak üzere Abu Dabi ile Türkiye Şeria Borsa Yatırım Fonunu kurduk ayrıca 9 Ağustos’ta Abu Dabi Borsası’nda işlem görmeye başladı. TLREFK, Türk Lirası Gecelik Katılım Referans Getiri Oranını hesaplamaya başladık. Hesapladığımız tüm endekslerin IOSCO kriterlerine uyumu için çalışmalarımızı ayrıca ESMA’ya başvuru hazırlıklarımızı tamamladık. Devlet İç Borçlanma Senedi Vadeli İşlem Sözleşmelerini işleme açtık. Vadeli İşlem ayrıca Opsiyon Piyasası’nda, bir açılış seansı yapılmasına başladık” dedi.
Korkmaz Ergun, kuracakları iki piyasadan da bahsetti. Ergun, şöyle konuştu: “Karbon Piyasası, Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşması ayrıca Avrupa Birliği sınırda karbon mekanizması için önemli bir bileşendir. Girişim Sermayesi Pazarı, halka arzı düşünen, ancak halka arza henüz hazır olmayan şirketlerin, büyümeleri için gerekli olan fonu sağlayabilmeleri amacıyla, sadece sermaye artırımı yoluyla nitelikli yatırımcılara ihraç yapmasıdır. Böylece, büyüyen ayrıca kurumsallaşan bu şirketlerin halka arza hazır hale gelmesi hedeflenmektedir. Arz tarafında, daha fazla şirketin, çeşitli kaynak temini imkânına kavuştuğu, talep tarafında ise daha geniş bir yatırımcı tabanına ulaşıldığı, ve piyasa ihtiyaçlarına göre, yeni ürün ayrıca hizmetlerin geliştirildiği, özetle, piyasaların büyümesine odaklandığımız bir hedefle, İstanbul’un uluslararası finans merkezi konumuna güç katmaya devam edeceğiz. Bu süreçte, şirketler ayrıca yatırımcılar ise en kıymetli paydaşlarımız, aracı kurumlarımız bizim en önemli iş ortaklarımızdır.”
“Ülkemiz sermaye piyasaları yaklaşık 40 yılda uluslararası ölçeğe ulaştı”
6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nin açılış konuşmasını yapan Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Öztop, konuşmasına ülkemizde modern anlamda sermaye piyasalarının tarihsel deneyimine dikkat çekerek başladı. Öztop, “Ülkemizde sermaye piyasalarının tarihi Osmanlı Döneminde 1866’da İstanbul’da kurulan ayrıca 1873 tarihinde çıkarılan bir nizamnameyle “Dersaadet Tahvilat Borsası” adını alan Borsaya dayanıyor. Ancak Osmanlı Dönemi ayrıca Türkiye Cumhuriyeti döneminde atılan birtakım adımlara rağmen ülkemizde düzenli, kesintisiz ayrıca kurallar içerisinde çalışan sermaye piyasaları 1981 yılına gelinceye kadar oluşturulamadı. 1981 tarihinde yürürlüğe giren 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu çerçevesinde kurulan Sermaye Piyasası Kurulu’nun faaliyetine geçişinin ardından 1985 tarihinde İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın da faaliyete geçmesiyle birlikte sermaye piyasalarımızın bugünkü modern yapısının temel taşları oluşturulmaya başlandı. Dolayısıyla sermaye piyasalarımızın yaklaşık 40 yıllık bir yılından söz ediyoruz. Mevzu Bahis 40 yılda sermaye piyasalarımız, istikrarlı bir şekilde büyümesini sürdürüyor” dedi.
Öztop, 2013 tarihinde İMKB’nin yerini Borsa İstanbul’a bırakması devamında dijitalleşme süreçlerinin hızlandığını, Merkezi Kayıt Kuruluşu ayrıca Takasbank’ın yanı sıra TSPB üyelerinin de dijitalleşme yolcuğunda attığı adımlarla birlikte sermaye piyasasının her geçen gün daha dijital hale geldiğini söyledi. Öztop, “Bu dönüşümünde etkisiyle sermaye piyasalarımız gerek kurumları gerek ürün çeşitliliği, gerekse ülke ekonomimize yarattığı katma değer ile birlikte ülke ekonomisinin önemli bir yapı taşlarından biri haline geldi” ifadesini kullandı.
“Yatırımcı sayısı 3 milyonu aştı”
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Öztop, son iki yılda pandeminin yarattığı zorluklara rağmen, kamu-özel tüm sermaye piyasası kurumlarının dijital dönüşüme uyumu, Birlik üyelerinin kesintisiz olarak sundukları teknolojik hizmetler ayrıca hükümetin sermaye piyasalarını destekleyen politikalarının etkisiyle sermaye piyasalarının çok başarılı bir performans sergilediğini söyledi. Gerek arz, gerek talep tarafında tarihi rekorların kırıldığı ayrıca yatırım ekosisteminin güçlendiği bir dönemin yaşandığına göze çarpan Öztop, “Alternatif getiri arayışında olan yeni yatırımcıların sermaye piyasalarına yönelimiyle sektörümüz gelişmeye devam ediyor. Uzun yıllar 1 milyon seviyesinde takılı kalan pay piyasası bakiyeli yatırımcı sayısı, hızla artarak Kasım 2022 itibariyle 3.3 milyon seviyesini aştı. Her ay işlem yapan pay senedi yatırımcı sayısı da hâlihazırda 1.7 milyon kişiye yakın. Yatırım fonları tarafında yatırımcı sayısı aynı hızda büyümese de portföy yönetim sektörümüzün yönettiği toplam varlık büyüklüğünün 1 trilyon liraya aşmasını çok olumlu değerlendiriyorum diye konuştu.
“Sermaye piyasaları iki yılda şirketlere 85 milyar TL kaynak yarattı”
Yerli yatırımcıların artan ilgisinin şirketlerin halka arza yönelimini de beraberinde getirdiğine göze çarpan Öztop şunları söyledi: “2021 tarihinde 52 şirketin halka arzı gerçekleştirildi. Kasım sonu itibariyle bu yıl 33 şirketin halka arzı oldu. Böylelikle iki yılda halka arz yoluyla şirketlerin sermaye piyasalarında sağladığı kaynak 35 milyar lirayı aştı. Sermaye artırımlarını da eklediğimizde son iki yılda sermaye piyasalarımız şirketlerimize toplam 85 milyar liraya yakın kaynak yarattı. Bununla beraber İSO 1000 listesinde yer alan şirketlerden Borsada işlem gören sayısı 100’ün altında. Buradan şirketlerimizi halka açılmaya davet ediyorum. Halka arz düşük maliyetli bir finansman kaynağı olmanın yanı sıra şirket paylarına likidite sağlamakta, şeffaflık ayrıca kamuyu aydınlatma vasıtasıyla şirketlerin ayrıca şirket ürünlerinin hem yurtiçinde hem de yurtharicinde tanınmalarına yardımcı olmaktadır. Halka açılmanın şirketlerimize bir diğer faydası ise daha hızlı bir şekilde kurumsallaşabilmelerine yardımcı olmaktadır. Finans sektörümüzün en kapsayıcı meslek örgütü olan Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği olarak sermaye piyasalarının derinleşmesinin şirketlere, yatırımcılara ayrıca ülkemizin sürdürülebilir büyümesine çok yönlü katkı sağlayacağını her fırsatta dile getiriyoruz. Sektörümüzün büyümesini sürdürebilmesinin yolu da yatırımcı ihtiyaçlarına uygun hizmet verebilmekten geçiyor. Bu anlamda yerli yatırımcıların ilgisini bir fırsat olarak görüyoruz ayrıca bu fırsatın iyi değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz.”
“Yatırımcıların korunması ayrıca bilgilendirilmesi her vakit odak noktamız…”
“Hepinizin bildiği gibi sermaye piyasalarımızın büyümesi için en temel değer yatırımcının korunması ayrıca bilgilendirilmesi” diyen Öztop, sözlerine şöyle devam etti: “Birlik olarak gerek etkinliklerimiz gerekse de iletişim çalışmalarımızda, ‘yatırımcının korunması ayrıca bilgilendirilmesi’ her vakit odak noktamız oldu. Yıllardır yatırımcıların bilgilendirilmesi için çeşitli etkinlikler düzenliyoruz. Yine de, sermaye piyasalarına yatırım yaparken “duyum” ile yatırım yapan yatırımcıların olduğunu biliyoruz. Yatırım, insanlarımızın geleceğini doğrudan etkileyen önemli bir karardır. Bu vesileyle yatırımcılarımıza sermaye piyasaları araçlarını bilgiye dayalı, iyi analiz ederek karar vermelerinin önemimi tekrar hatırlatmak isterim. Yatırımcılar öncelikle risk profillerini iyi analiz etmeli ayrıca sermaye piyasaları yatırımlarının getiri potansiyelinin yanında risk unsuru taşıdığını da unutmamalılar. Diğer yandan, aracı kurumlarımızın olağandışı fiyat dalgalanmalarına karşı risk yönetim sistemlerine ayrıca belirli periyotlarla stres testlerine çok ama çok önem vermesi gerekiyor. Daha aracı kurumlarımızın iç kontrol, iç denetim ayrıca risk yönetimi süreçlerini sürekli gözden geçirmelerini ayrıca her türlü riske karşı sistemlerini azami ölçüde güçlendirmelerini bekliyoruz. Büyük emeklerle oluşturduğumuz ayrıca daha çok geliştirmek için büyük çabalar sarfettiğimiz sermaye piyasalarımızda kurumlarımızı ayrıca yatırımcılarımızı korumak için üzerimize düşen görevleri hep beraber yerine getirmeliyiz.”
“İkiz değişimin finansmanında sermaye piyasalarının rolü”
Dijitalleşmenin yarattığı dönüşüm ile ekonomilerin çevresel ayrıca toplumsal etkilerini temel alan yeşil dönüşümün birbirinden ayrılmaz nitelikte olduğunu ifade eden Öztop, başta Avrupa Birliği olmak üzere Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı birçok ülkenin ekonomilerini ikiz dönüşüm temelinde şekillendirdiğini vurguladı. Öztop, “Bu anlamda da üretimden, tedarik zincirine, sanayiden finansa, sermaye piyasalarına kadar tüm alanları etkileyen radikal bir değişim söz konusu. Yaşanan bu değişimin finansmanında ise sermaye piyasalarının etkin bir rol oynadığını ayrıca gelecekte öneminin daha da artacağını görüyoruz. Artık gelenekselleşen ayrıca sektörümüzün en büyük etkinliği haline gelen ayrıca bugün altıncısını gerçekleştirdiğimiz Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde bu dönüşümün geleceği nasıl şekillendireceğini kapsamlı bir şekilde ele alacağız” dedi.
“Ana temamız, Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım”
Öztop; ‘Finansın Ötesi: Dünyanın Geleceğine Yatırım’ temasıyla gerçekleştirdikleri 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde dünyanın gündeminde olan ayrıca geleceği şekillendirecek konuları, “Sürdürülebilir Finansın Geleceği”, “Dijital Finansın Geleceği”, “Ekonomi ayrıca Sermaye Piyasalarının Geleceği” olmak üzere üç başlık altında ele alındığının altını çizdi. Öztop, “Kongremiz kapsamında her bir başlık altında 5’er olmak üzere eşzamanlı toplamda 15 panel gerçekleştireceğiz. Panellerin yanı sıra reel sektörden, yatırımcılara, başta üniversite öğrencileri olmak üzere gençlere yönelik farklı konularda 15 eğitim gerçekleştireceğiz. Panel ayrıca eğitimlerde yurtdışından ayrıca ülkemizden 150’ye yakın ünlü uzman, akademisyen, sivil toplum örgütü, kamu ayrıca reel sektör temsilcisi deneyimlerini bizlerle paylaşacak” diye konuştu.
“Kongremizi Karbon Nötr gerçekleştiriyoruz”
Sürdürülebilirliğin öncelikli bir politika haline gelmesi gereken bir sürecin içerisinde olunduğunu kaydeden Öztop, “İklim krizi ile mücadeleyi hayatımızın her alanına yerleştirmemiz gerekiyor. Birlik olarak bu nedenle 6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongremizi “karbon nötr” olarak gerçekleştireceğiz. Kongremiz sebebiyle ortaya çıkan karbon ayak izimizi hesaplatıp, ikinci bir taraftan doğrulatıp, devamında karbon piyasalarından alacağımız kontratlarla karbon salınımımızı nötrleştireceğiz. Bu anlamda ülkemizde gerçekleştirilecek panel, kongre, çalıştay gibi tüm etkinliklere örnek teşkil edeceğimizi ayrıca ‘yeşil etkinlik’ anlayışının yerleşmesinde öncü rol oynayacağımızı düşünüyoruz. Ve geçen yıl olduğu gibi bu yılda Kongremizde yer alan konuşmacılarımız ayrıca kayıt yaptıran tüm katılımcılarımız adına daha yeşil bir gelecek ayrıca sürdürülebilir yaşam amacıyla insansız hava araçları ile 15.000 adet tohum topu atışı gerçekleştireceğiz” dedi.
15 bin adet tohum atılacak
Kongre’de sosyal sorumluluk projesi kapsamında Ecording ile bir anlaşma da yapıldı. Kongreye katılacak her katılımcı ayrıca panelistler adına insansız hava araçlarıyla (drone) ulaşılması zor alanlara 15.000 adet tohum topu atışı gerçekleştirilecek. İklim krizine karşı ormanlaştırmaya ayrıca biyoçeşitliliğin gelişimine teknolojiyle katkıda bulunmak amaçlanıyor. Ve Kongre günü fiziki olarak katılan konuklara 2.000 adet ecoBox (mini metal saksı, ekim bilgi kartı, can suyu kapsülü, cam tohum kapsülü, toprak paketi, taşınabilir kraft kutu, tohum takip QR kod kart) dağıtılarak sürdürülebilirlik hedefini güçlendiriyor. Mevzu Bahis sosyal sorumluluk projesinin sponsorluğunu Osmanlı Yatırım Menkul Değerler üstlendi.
Kongrede NFT
6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi’nde önceki kongrelerden farklı olarak 2 saat süreli eğitim/atölye çalışması ile Kongreyi fiziki ayrıca online ziyaret edecek katılımcılar için ‘6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi Hatıra NFT’ (nitelikli fikri tapu) çıkarıldı. Ayrıca, mevzu bahis atölye çalışmasında kongrenin üç ayrı teması olan “Sürdürülebilirliğin Geleceği”, “Dijitalleşmenin Geleceği” ayrıca “Ekonomi ayrıca Sermaye Piyasalarının Geleceği” üzerine de NFT hazırlanacak ayrıca isteyen katılımcılara ücretsiz erişimi sağlanacak.
Kongre sponsorların desteğiyle gerçekleşti
6. Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, T.C. Hazine ayrıca Maliye Bakanlığı ile Sermaye Piyasası Kurulu desteklediği, Borsa İstanbul A.Ş., İstanbul Takas ayrıca Saklama Bankası A.Ş. ayrıca Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş’nin ana sponsorluğunda gerçekleşti. Kongre’nin platin sponsorluğunu Garanti BBVA Yatırım ayrıca Oyak Yatırım üstlendi. Kongre’nin altın sponsorluğunu TEB Yatırım ile Türkiye Kalkınma ayrıca Yatırım Bankası yürütecek. Yatırım Finansman Menkul Kıymetler ayrıca Ahlatcı Yatırım Menkul Değerler ise Kongre’nin gümüş sponsoru oldu. Kongre’nin ana konuşmacı sponsorluğunu Akbank üstlenirken, mobil uygulama sponsoru Ak Yatırım olacak. Akbank, Ak Yatırım ayrıca Aktif Bank panel sponsorları arasında yer alıyor.
Katılımcılara özel hediyeler
Kongre katılımcılarına çeşitli hediyeler de verildi. Online katılımcılar için de sponsorlar tarafınca 3.000’e yakın hediye veridi. Gün boyunca düzenlenen paneller ile eğitim/atölye çalışmalarını izleyen katılımcılar, stant ziyaretlerinden de kazandıkları puanlarla bu hediyelerden almaya hak kazandı.
