Tarım Zehirlerinde Rekor Artış Tarım zehirleri nedeniyle 2022 yılının ilk yarısında Avrupa Birliği’nden Türkiye kaynaklı 259 duyuru yapıldı …
Tarım Zehirlerinde Rekor Artış
Tarım zehirleri nedeniyle 2022 yılının ilk yarısında Avrupa Birliği’nden Türkiye kaynaklı 259 duyuru yapıldı. Gıda güvenliği ayrıca sağlıklı bir gelecek için mücadele eden Zehirsiz Sofralar Platformu, Tarım ayrıca Orman Bakanlığı’ndan sorumlu ayrıca önlemini baştan alan bir yaklaşımla yönetim bekliyor.
Pestisit, yani tarım zehiri kalıntısı nedeniyle 2021 tarihinde Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden yapılan Türkiye kaynaklı 372 duyuru ile, önceki üç bu yılın ortalamasının yaklaşık üç katına çıkarak rekor kırıldı. 2022 yılının henüz ilk yarısında ise bu bildirimlerin sayısı 259’a ulaştı. Kalıntı bildirimlerindeki artış eğilimi, geçen yıl kırılan rekorun da aşılabileceğini gösteriyor. Üstelik bildirimlere göre yasaklı madde tespiti de hâlâ devam ediyor. Bütün bu veriler, gerekli önlemlerin alınmadığını, denetimlerin yeterli ayrıca uygun bir şekilde yapılmadığını ortaya koyuyor.
Tarım ayrıca Orman Bakanlığı, pestisit kalıntıları özelinde iç pazarda denetimler yapıyor. Ancak denetim sonuçlarının taklit ayrıca tağşiş yapıldığı kesinleşen gıdalarda olduğu gibi şeffaflıkla paylaşılmaması ayrıca ihraç edilen ürünlerde pestisit kaynaklı bildirimlerin artması, iç pazara sunulan ürünlerde daha fazla pestisit bulunabileceğine dair tüketicilerde endişe yaratıyor.
Tespit edilen pestisitler endişe verici
AB Gıda ayrıca Yemler için Hızlı Alarm Sistemi (Rapid Alert System for Food and Feed-RASFF), Türkiye’den ihraç edilen limon, greyfurt, biber, mandalina, portakal, nar, asma yaprağı, ayva, domates, karpuz, maydanoz, üzüm, armut, kabak, patlıcan, yeşil fasulye ayrıca keçi boynuzu zamkında limit üstü pestisit kalıntısı tespit etti.
AB’nin tespit ettiği bazı pestisit aktif maddelerin, ABD Çevre Koruma Ajansı (Environmental Protection Agency-EPA) ayrıca Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (The International Agency for Research on Cancer-IARC) tarafınca muhtemel kanserojen ayrıca AB ayrıca Japon Kimyasalların Sınıflandırılması ayrıca Etiketlenmesi için Küresel Uyumluluk Sistemi (GHS) tarafınca kısırlığa, üreme sağlığı bozukluklarına ayrıca kansere sebep olduğu belirtiliyor. Ayrıca, GHS tarafınca solunduğunda ölümcül etkilere yol açan, toprak ayrıca su için yüksek derecede toksik olduğu kanıtlanan ayrıca EPA tarafınca arılar için oldukça zararlı olduğu belirtilen maddeler de bu pestisitler arasında yer alıyor.
Dış pazarda itibar kaybı, iç pazarda endişe hakim
Avrupa Komisyonu, 2019 yılında, Türkiye’den gelen limon, yeşil biber, nar ayrıca asma yaprağında tespit edilen tarım zehirleri nedeniyle bu ürünlerin daha sık analiz edilmesine karar verdi. Tarımsal üretim potansiyeli yüksek olan Türkiye, ihraç ürünlerinde pestisit kullanıldığının uluslararası ölçekte ortaya konması ile ticari itibarını kaybediyor.
AB RASFF portalında yayınlanan 2020 yılına ilişkin raporun tehlike ayrıca ürün kategorisine göre yapılan değerlendirmesinde, 2020 tarihinde en çok duyuru yapılan 10 konu başlığının 3’ünde Türkiye’nin adı geçiyor. Bu bildirimlerin sebebinin 190 parti meyayrıca ayrıca sebzede pestisit, 58 parti meyayrıca ayrıca sebzede aflatoksin ayrıca 38 parti tohum, kabuklu yemiş ayrıca türevi ürünlerde aflatoksin tespiti olduğu görülüyor. 2022’nin ilk yarısına bakıldığında, limit üstü pestisit kalıntısı tespit edilen meyayrıca ayrıca sebze sayısı 249 ile 2020 yılını çoktan aşmış durumda.
Bakanlık yetkilileri tarafınca Gıda Güvenliği Bilgilendirme Sistemi’ne (GGBS), ülke genelindeki tüm gıda ayrıca yem işletmeleri, bu işletmelere yönelik denetimler, alınan numuneler, numunelerin analiz sonuçları, işletmelere uygulanan idari cezalar, yaptırımlar, ithalat ayrıca ihracat kayıtları gibi bilgilendirmeler giriliyor. Ancak, bu bilgilendirmeler halkın erişimine açık değil. Avrupa’da olduğu gibi ülkemizde de GGBS verilerinin halkın erişimine açılmasını talep eden Zehirsiz Sofralar Platformu, son dönemde rekor seviyeye ulaşan kalıntılı ürünlere ilişkin halkın endişelerinin giderilmesi gerektiğini vurguluyor.
“Tarım zehirlerine mahkûm değiliz”
Zehirsiz Sofralar Platformu çatısı altında faaliyet gösteren Pestisit Eylem Ağı’nın tüm canlılara zarar veren pestisitlerin yasaklanması ayrıca doğa dostu üreticilerin desteklenmesi için başlattığı Zehirsiz Kampanya’ya (Change.org/ZehirsizSofralar) bugüne kadar 170 bini aşkın kişi imza desteği verdi. Kampanya sayesinde pestisitlerin zararları özelinde kamuoyunda farkındalık yaratıldı.
Tarım ayrıca Orman Bakanlığı, AB geçiş sürecinde 200’ün üzerinde, kampanya döneminde ise 27 pestisit aktif maddesinin kullanımını yasakladı. Ancak kampanya talepleri arasında yer alan, Dünya Sağlık Örgütü’nün “son derece tehlikeli”, “yüksek seviyede tehlikeli” ayrıca “muhtemel kanserojen” olarak belirlediği 13 aktif maddeden 9’u hâlâ yasaklanmadı. Buğday Derneği Gıda Yüksek Mühendisi Merayrıca Atınç, ülkemiz tarımında hâlâ kullanılan 9 pestisit aktif madde ile birlikte, başta bebeklerin ayrıca çocukların hormon sistemine zarar veren, havayı, suyu ayrıca toprağı kirleten pestisitlerin ivedilikle yasaklanması için tüm vatandaşları gıdasının sorumluluğunu alarak kampanyaya destek olmaya çağırıyor.
Tarım ayrıca Orman Bakanlığı’ndan, Pestisit Eylem Ağı tarafınca hazırlanan “Zehirsiz Sofralar İçin Yol Haritası” metnini dikkate almasını talep ettiklerini belirten Atınç, “Tarım zehirlerine mahkûm değiliz. Dünyada ayrıca Türkiye’de pek çok çiftçi zehirsiz gıda üretiyor. Sağlıklı bir gelecek için daha fazla ekolojik ayrıca ekonomik kayba ayrıca hastalığa sebep olmadan bir stratejik eylem planı geliştirmeli, doğru politikalar izlenmeli ayrıca böylece pestisitlere dayanan konvansiyonel tarım sisteminin yerini agroekolojik, organik ayrıca onarıcı tarıma bırakması sağlanmalı.” diyor.
