Travmatik stres yaratan olayların devamında toparlanma döneminde neler yapılması gerektiğini açıklayan Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, yapılması gereken en önemli üç duruma dikkat çekti.
Travmatik stres yaratan olayların devamında toparlanma döneminde neler yapılması gerektiğini açıklayan Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, yapılması gereken en önemli üç duruma dikkat çekti. Bu süreçte ilk olarak bozulan temel varsayımların onarılması gerektiğini belirten Demir, “İkinci olarak psikolojik dayanaklılığın ayrıca üçüncü olarak da iyilik halinin, travma sonrası büyümenin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, afetlerden sonra toparlanma döneminin nasıl olacağı ayrıca neler yapılması gerektiğine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Toparlanma sürecinde zorlanma yaşanabilir
Travmatik dönemler devamında toparlanma aşamasına geçişin önemli olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, “Travmatik etki, kişinin çaresiz hissettiği, kaçmanın, kalmanın ya da mücadele etmenin mümkün olmadığı anlarda ortaya çıkar ayrıca yoğun duygulara neden olur. Devam eden günlerde şok, inkar, tepkisizlik, öfke hali, tetikte olma gibi yaşantılar gelir ayrıca kişinin toparlanma süreci zorlaşabilir. İyileşme süreci mağdurun güçlenmesi ayrıca yeni bağlar kurması ile olur.” dedi.
Travma sonrası büyüme için üç önemli adım var
Toparlanma döneminde yapılması gerekenlere değinen Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, “Toparlanma dönemi üç aşamadan oluşur; güvenlik, hatırlama ayrıca yas tutma, olağan hayatla tekrardan bağ kurma. Bu süreçler içerisinde bozulan temel varsayımları onarmak, psikolojik dayanaklığımızı arttırmak ayrıca travma sonrası büyüme dediğimiz, travmatik deneyimden olumlu yönde psikolojik gelişim ile çıkmak gerekir.” dedi.
Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, “Temel varsayımlar hepimizin dünya, kendimiz ayrıca diğerleri ile olan bağı üzerine belirlenir. Yaşamın ilk yıllarında şekillenir. Yaşamı güvenli ayrıca rahat hale getirir.” dedi.
İlk temel varsayımımız temel güvenlik ayrıca dünyanın iyiliği ile ilgili
Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, afetler sonrası dünyanın iyi ayrıca güvenilir bir yer olduğu, iyi insanların başına kötü şeylerin gelmeyeceğine dair temel varsayımların sarsıldığını ayrıca temel güven ihtiyacımızın karşılanması, insanların iyi ayrıca yardımsever olduklarına dair inancımızın tekrar sağlanması ile travma sonrası büyümenin gerçekleşeceğini ifade etti. Demir, “Peki bu temel varsayımı tekrar nasıl kazanacağız? Depremi yaşayan insanların güvenli bölgelerde olmasını sağlayarak, birbirimize destek olarak, dayanışma ile afeti yaşayan insanların yalnız olmadıklarını onlara göstermek bizlere düşen görevdir.” dedi.
Hayatın anlamını bulmak önemlidir
Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, “İkinci varsayım dünyanın anlamlı, adaletli, kontrol edilebilir bir yer olmasını içerir. İnsanlar adil bir dünyaya inanmak ister. Çevresini kontrol etmek ister. Bu varsayımımız ciddi bir afet karşısında sarsılır. Tekrardan kazanmak için sosyal ilişkiler bağlamında kişiye kontrolün onda olduğu hissi verilmelidir. Afet sonrası yaşam koşullarını, nerede nasıl yaşayacağını seçme hakkı verilmelidir.” dedi.
Travma sonrası büyüme kavramını açıklarken bunun vakit alacağını belirten Demir, “Afeti yaşayan kişilerin kendileri için yapacağı en önemli şey ise toplumsal açıdan ilişki içinde olmak, yalnız kalmamaktır. Travma sonrası büyüme yani olumlu yönde psikolojik gelişim için sosyal zeminde olmamız şarttır.” şeklinde açıkladı.
Travmanın panzehri grup dayanışmasıdır
Üçüncü varsayımın ise kendilik değeri ile ilgili olduğunu kaydeden Uzman Klinik Psikolog Merayrıca Umay Candaş Demir, “Afet sonrası kişinin rutin hayatı, mesleğini yapması, kendilik değerini ortaya koyduğu sosyal çevresi dağılır. Kişinin değerli olduğunu ona göstermemiz gerekir. Unutmayalım ki birlik bizim için önemlidir. Travmanın panzehri dediğimiz durum, grup dayanışmasıdır ayrıca bir arada olmaktır. Düşmanca tavırlar kişide travmatik etkiyi arttırırken ona destek olmak, bir arada olmak ayrıca anlayışlı olmak depremi yaşayanların içinde bulunduğu travmatik etkiyi azaltır.” dedi.
Toparlanma dönemi vakit alır, kişi kendine anlayışlı yaklaşmalıdır
Travmanın ardından bu temel varsayımların sorgulanması ayrıca tekrardan yapılandırılması vakit içinde gerçekleşebileceğini belirten Demir “Travma sonrası büyümenin bir süreç olarak ele alınması daha doğrudur. Sosyal destek ayrıca travma sonrası büyüme arasında karşılıklı, pozitif bir ilişki olduğunu gösteren araştırma sonuçları mevcuttur.” dedi.