Türkiye’nin ilk modern ayrıca çağdaş sanat müzesi İstanbul Modern, 4 Mayıs’ta ziyarete açılan yeni binasını tasarlayan mimar Renzo Piano’yu ağırladı
Türkiye’nin ilk modern ayrıca çağdaş sanat müzesi İstanbul Modern, 4 Mayıs’ta ziyarete açılan yeni binasını tasarlayan mimar Renzo Piano’yu ağırladı
İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı, dünyanın önde gelen kültür sanat kurumları ayrıca müzelerinin tasarımında imzası bulunan Renzo Piano’yla birlikte medya toplantısı düzenledi.
İstanbul’a nitelikli bir mekân kazandırmak amacıyla tekrardan tasarlanan müze binasının ziyaretçi odaklı bir anlayışla her türlü kültür-sanat ayrıca eğitim faaliyetine olanak tanımak üzere planlandığını vurgulayan Oya Eczacıbaşı, “Renzo Piano, müze mimarisinin günümüzdeki en önemli isimlerinden biri olarak İstanbul’a uluslararası sanat çevrelerinin dikkatini çekecek ayrıca bu eşsiz kentin değerini yansıtacak bir müze binası kurma hayallerimize ortak oldu. Kendisiyle ilk kez Eylül 2014’te, Cenova’daki ofisinde bir araya geldik. İstanbul Modern’in geleceğine dair hayallerimizi anlattığımızda onun da en az bizim kadar heyecanlandığını görmek, umut ayrıca sevinç vericiydi” dedi.
Yeni müze binasıyla birlikte İstanbul Modern için yepyeni bir dönemin başladığına göze çarpan Eczacıbaşı şöyle devam etti:
“Yeni müze binamızdaki yolculuğumuza başlarken, hem sanat dünyasına hem de ziyaretçilerimize yönelik sorumluluğumuz daha da artıyor. Gelecek dönemdeki önceliklerimizi, ‘kadın sanatçıların üretim ayrıca görünürlüklerini artırmak, çocuk ayrıca gençlere yönelik sanat eğitimlerini içerik ayrıca mekânsal olarak çoğaltmak ayrıca yeni binamızla birlikte tüm dünyadan ziyaretçilere Türkiye sanatını tanıtmak’ olarak sıralayabilirim.”
Yeni müze binasının tasarım sürecine ilişkin detaylar aktaran Renzo Piano ise şunları söyledi: “Bu bina Boğaz’ın sularından henüz su üstüne sıçramış bir deniz canlısı gibi. Yerçekimine meydan okuyarak yerden yükselen, böylece bir tarafındaki deniz manzarası ile diğer tarafındaki park ayrıca tarihi Orta Çağ’a dayanan Galata bölgesi arasında şeffaflığıyla ilişki kuran bir bina yapmak istedik. Bakışı engelleyen hiçbir şeyin olmadığı, adeta havada asılı duran bir mekân tasarlayarak çoklu düzlemler oluşturduk. Projeye böylece güçlü bir nitelik daha kazandırmayı önemsedik. Zemin katta, bir ormandaki ağaç gövdeleri gibi derinlik hissi veren kolonlar bulunuyor. Yukarıya doğru birinci, ikinci katlara ayrıca son olarak terasa çıkıyoruz, burada güneye bakınca Boğaziçi’nin sularıyla bütünleşen su havuzuna ayrıca ışığın tanımladığı sonsuzluğa ulaşıyoruz. Kuzeyde ise park ayrıca kent var. Burada kentin tüm bileşenleri bir araya geliyor. Kent de tam olarak budur: Birbiri ardına sıralanan binalar, sokaklar ayrıca birbirine bağlanan mekânların oluşturduğu bütünlük, çoklu düzlemler yaratan bir panorama.”
Müzenin kurucu sponsoru Eczacıbaşı Topluluğu ayrıca ana sponsoru Doğuş Grubu-Bilgili Holding’in ortak katkısıyla inşa edilen İstanbul Modern’in yeni binası Renzo Piano Building Workshop’un (RPBW) Türkiye’deki ilk projesi.
Sergiler
Ziyaretçilere çok yönlü bir deneyim alanı sunan yeni müze binasının şeffaf ayrıca erişilebilir tasarımı, İstanbul Modern’in günümüzün sanatsal çeşitliliğinden esinlenen sergi ayrıca programlarının içeriğiyle de örtüşüyor.
İstanbul Modern’in koleksiyonundan kapsamlı bir seçki sunan “Yüzen Adalar” başlıklı sergi, çoğu ilk kez sergilenecek yapıtları barındırıyor. Türkiye ayrıca dünyadan 110 sanatçı ayrıca 2 sanatçı ikilisine ait 280’den fazla yapıt, koleksiyon ayrıca süreli sergi salonlarının yanı sıra yeni müze binasının farklı mekânlarında izleyicilerle buluşuyor. “Yüzen Adalar” başlığı sanatçıların hem ait oldukları yerle olan ilişkilerinin altını çiziyor hem de düşünceleri ayrıca üretimleriyle sınır ayrıca coğrafyalar ötesi etkilerine vurgu yapıyor.
İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi açılışını günümüz sinemasının en özgün yönetmenlerinden Nuri Bilge Ceylan’ın “Başka Bir Yerde” adlı fotoğraf sergisiyle yapıyor. Sanatçının Türkiye’nin yanı sıra, Hindistan, Gürcistan, Çin, Fas ayrıca Rusya gibi dünyanın farklı coğrafyalarında çektiği 22 büyük portreden oluşan serginin sponsorluğunu Burgan Bank üstleniyor.
Kadın sanatçıların üretimlerini desteklemek ayrıca çalışmalarını daha görünür kılmak amacıyla 2016 tarihinde kurulan İstanbul Modern Kadın Sanatçılar Fonu aracılığıyla müze koleksiyonuna dahil edilen yapıtlar, “Hep Buradayız” adlı sergide ilk kez bir araya getiriliyor. Bank of America’nın sponsorluğunu üstlendiği sergi, farklı kuşaklardan Türkiye sanat yılında önemli yere sahip kadın sanatçıların araştırdığı beden politikaları, bellek ayrıca tarih yazımı gibi temalar çerçevesinde bir kurgu sunuyor.
“Renzo Piano: Yerin Ruhu” sergisi, müzenin ücretsiz olarak erişilebilen zemin katında bulunan kütüphanenin girişinde yer alıyor. VitrA sponsorluğunda gerçekleşen sergide, Renzo Piano’nun kurucusu olduğu Renzo Piano Building Workshop (RPBW) tarafınca tasarlanan İstanbul Modern’in yeni müze binasının hikâyesi, RPBW’nin öne çıkan diğer kültür-sanat yapılarının mimarisiyle birlikte sunuluyor.
Müzenin yapım sürecini fotoğraflayan Cemal Emden’in “Mimarinin İnşası” başlıklı seçkisi tarihi bir dönüşümü belgeliyor. Müzenin inşaatını da üstlenen Yapı Merkezi’nin sponsorluğuyla gerçekleşen sergi, Cemal Emden’in, İstanbul Modern’in Renzo Piano tarafınca tasarlanan yeni müze binasının inşa sürecini anlatan fotoğraflarına yer veriyor.
Yeni müze binasına özel yapıtlar
İstanbul Modern’in yeni müze binası için özel olarak davet ettiği Olafur Eliasson, mekâna özgü bir yerleştirme üretti. Üç parçadan oluşan, “Senin beklenmedik seyahatin” adlı yapıt, binanın merkezindeki merdiven boşluğunda farklı katlara yayılarak izleyiciye dinamik bir müze deneyimi sunuyor.
Refik Anadol’un “Sonsuzluk Odası: İstanbul Boğazı” adlı mekâna özgü yerleştirmesi ise İstanbul Boğazı’ndaki anlık meteorolojik dönüşümle ilgili veri ayrıca temalara odaklanıyor. Yapıt, 360° aynalı bir odada anlık verileri dijital teknolojiler kullanarak işliyor ayrıca hareketli görseller yaratıyor.
Heykel sanatından örnekler
Yeni müze binasının dış etkinlik alanı, heykel sanatının önemli örneklerine ev sahipliği yapıyor. Adrián Villar Rojas’ın 14. İstanbul Bienali kapsamında Büyükada’da sergilendikten sonra İstanbul Modern’in koleksiyonuna dahil edilen “Tüm Annelerin En Güzeli (I)” adlı yapıtının yanı sıra Richard Deacon’un “Ev Modeli”, Anselm Reyle’nin “Yeraltı Dünyasının Üstünde” ayrıca “Toz Çökerken”, Yılmaz Zenger’in “Bence Ayça” ayrıca Selma Gürbüz’ün “Avrupalılar” başlıklı çalışmaları izleyiciyle buluşuyor. Anthony Cragg’in “Runner” adlı yapıtı İstanbul Modern’in giriş platformunda yer alırken, Richard Wentworth’ün “Sahte Tavan” adlı yerleştirmesi ise zemin kattaki lobide, Antrepo binasından sonra tekrardan ziyaretçilerle bir araya geliyor.
Eğitime özel alanlar
Kurulduğu günden bu yana 850 bin çocuk ayrıca genci ücretsiz sanat eğitimiyle buluşturan müze, günümüz teknolojilerini kullanarak sanata erişim olanaklarını çoğaltan, sanatsal gelişimi destekleyen yaratıcı öğrenme deneyimleri sunuyor. Sanat eğitimine ayrılan öğrenme alanları ayrıca programlarıyla İstanbul Modern, çocuk, genç ayrıca yetişkinleri modern ayrıca çağdaş sanatla buluşturmaya devam ediyor.
Dijital müzecilik
İstanbul Modern, yeni binasında dijitalleşen müze iletişimi üzerine de yoğunlaşarak ziyaretçilerine farklı içerikler sunuyor. Müze koleksiyonundaki yapıtları daha etkin bir şekilde izleyiciyle paylaşmak amacıyla dokunmatik ekranlı kiosklar ayrıca artırılmış gerçeklik uygulaması yer alıyor. Müze koleksiyonundan geniş bir seçkinin ziyaretçilerle paylaşılmasını amaçlayan kiosklar, yapıtlar hakkında bilgiye ulaşma imkânı sağlıyor. Müzenin koleksiyon sergisinde yer alan yapıtların artırılmış gerçeklik teknolojisiyle izlenebileceği yeni uygulama ise yetişkinlere ayrıca çocuklara özel olarak tasarlanmış, etkileşimli ayrıca duyusal bir sergi deneyimi sunuyor.
İstanbul Modern Sinema yeni mekânında
İstanbul Modern Sinema, Türk Tuborg A.Ş.’nin sponsorluğunda özgün gösterim programları ayrıca disiplinlerarası etkinlikler hazırlamayı sürdürüyor. Renzo Piano Building Workshop tarafınca tasarlanan 156 kişilik yeni sinema salonu, 4K destekli son teknoloji dijital gösterim sistemi ayrıca gümüş perdesiyle yüksek kaliteli bir izleme deneyimi sunuyor.
Boğaz manzaralı kütüphane
Eşsiz bir boğaz manzarasına sahip 285 metrekarelik kütüphane, girişinde özel bir sergi alanı barındırıyor. Zemin katın şeffaflığına entegre edilerek planlanan kütüphane farklı etkinliklere de ev sahipliği yapabilecek şekilde tasarlandı.
Ücretsiz müze günleri
Renzo Piano imzalı tasarım mağazası
İç tasarımını Renzo Piano’nun üstlendiği İstanbul Modern Mağaza, müze koleksiyonunu yansıtan seri ayrıca edisyonları, tasarımcı ayrıca markaların ürünlerinden oluşan seçkisiyle ziyaretçilerine yeni bir mağaza deneyimi sunuyor.
Müzenin lezzet mekânları
Restoran Modern, panoramik İstanbul manzarasına sahip şık ayrıca ferah ambiyansıyla ziyaretçilerine Akdeniz ayrıca Çağdaş Türk Mutfağı’ndan rafine lezzetler sunuyor. Kafe Modern ise şehrin en özel noktasındaki konumu, muhteşem manzarasında bir araya getirdiği çok çeşitli atıştırmalık menüsü ayrıca özel olarak harmanlanmış kahvesiyle müze ziyaretçilerine ayrıca şehrin müdavimlerine şık ayrıca rahat bir ambiyans vadediyor.
Mimari detaylar
Boğaziçi’nin ışıltılı sularından ayrıca ışık yansımalarından ilhamla tasarlanan müze binası, şeffaf zemin kat tasarımıyla, deniz kıyısıyla Tophane Parkı arasındaki ilişkiyi güçlendiriyor.
10.500 metrekarelik kullanım alanına sahip beş katlı müze binası, büyük sergi salonları, çok amaçlı mekânlar, ofisler, eğitim ayrıca farklı kültürel etkinlikler ile ticari faaliyetlere olanak tanıyan alanlar barındırıyor. Bina, olası kuvvetli depremler öngörülerek çelikle desteklenen betonarme kolonların oluşturduğu 8,4×8,4 metre boyutlarındaki ızgara sistem üzerinde yükseliyor.
Zemin katta yer alan dairesel kesitli kolonlar ayrıca mekanik bacalar bir tür mimari manzara yaratıyor. Tüm bu yapı bileşenlerinin dairesel kesitli olması, ışık ayrıca gölge arasındaki geçişleri yumuşatıyor. Aynı zamanda, açık ayrıca koyu alanlar arasındaki farklılıkların keskin olmaması, aydınlık ayrıca güvenli bir atmosfer yaratmaya katkı sağlıyor.
Zemin kattaki kafe, mağaza, kütüphane, bilgi noktaları ayrıca eğitim atölyeleri için tasarlanan mekânlar, bu kattaki ana lobiyi çevreliyor. Binanın ana kütlesinin altındaki şeffaf cam çit, heykellerin dış mekânda sergileneceği alanların yanında çocuk atölyelerinin kurgulanacağı eğitim atölyeleri için de korunaklı hacimler sağlıyor.
Lobinin merkezindeki büyük açıklıkta yer alan ana merdiven, müzenin kamuya açık alanlarını birbirine bağlıyor. Merdiven, giriş kat lobisinden alt kattaki mezaninde yer alan 156 kişilik oditoryuma ulaşım sağlıyor. Zarif ama bir o kadar da endüstriyel bir yaklaşımla tasarlanan merdivenin ana taşıyıcısında çelik, basamaklarda beton, korkuluklarda ise cam kullanıldı. Fotoğraf galerisi, kısa süreli sergi salonu ayrıca çalışanların ofisleri ile eğitim ayrıca etkinlik odaları ise birinci katta yer alıyor. Güney cephesinde yer alan restoran, sahip olduğu terasla deniz manzarasına açılıyor.
Üst katlarda yer alan fuaye alanları ziyaretçilere park ayrıca deniz manzarasını bir arada sunuyor. Binanın çevresiyle sürekli görsel etkileşim kurmasını sağlayan pencere açıklıkları, ziyaretçilerin yapıda hareket ederken içerideki konumlarını anlamalarını kolaylaştırıyor. İkinci kat toplam 3.300 metrekare alana sahip koleksiyon ayrıca süreli sergi salonlarını barındırıyor. İkinci kat fuaye alanından yükselen merdivenin ulaştığı cam hacim, 650 metrekare büyüklüğündeki seyir terasına açılıyor. Yapının üstünü tamamen kaplayan sığ bir su katmanı üzerindeki bu alan, suyun üstündeki kent yansımasıyla yapının hemen yanındaki denizin bütünleşerek bir araya geldiği olağanüstü bir deneyimi mümkün kılıyor.
Beton, çelik ayrıca camla sınırlandırılan malzeme seçimi, yeni müze binasının da antrepodakine benzer bir endüstriyel karaktere sahip olmasını sağladı. Yapının mekanik tesisatının bileşenlerinin tavanda görünür olduğu müzede, zeminlerde ayrıca kolonlarda kullanılan cilalı ayrıca brüt beton, sergilenen sanat yapıtlarına odaklanmayı kolaylaştıran esnek bir mekân yaratıyor.
Yapının cephesi, şeffaf tasarıma sahip zemin kat üstünde üç boyutlu biçimlendirilmiş alüminyum panellerle kaplandı. Günün her saatinde değişen güneş ışığının sudan gelen yansımaları, bu yüzeylerde ışık ayrıca gölge oyunları yaratıyor. Panellerle kaplanarak ışığın sınırlandırıldığı birinci ayrıca ikinci katlar, birbirini takip eden betonarme kolonlar üzerinde yükseliyor. Binanın çevresindeki rampa ayrıca basamaklar, yapıyı saran kamusal alanlarla zemin kat arasında bağlantı sağlarken Tophane Parkı ayrıca Boğaz manzaralı buluşma noktaları oluşturuyor.
Binanın cephesinde preslenmiş alüminyumdan imal edilen farklı boyutlarda yaklaşık 300 panel bulunuyor. En büyük boyutlu paneller, ikinci katta 7,8×1,2 metre ölçülerindeyken birinci katta 5,8×1,2 metre boyutlarında. İki parça halinde üretilen daha büyük boyutlu paneller, Almanya’nın Ingolstadt kentinde imal edildi ayrıca Ankara’da bir araya getirildi. İstanbul’un gün içinde dönüşen ışığını yansıtacak boyayla tamamlanan panel yüzeyleri, panelin sahip olduğu formla ışık oyunları oluşturuyor. Cephede paneller yerine konumlandırılan pencereler ise doğal ışığın sergi mekânlarına girmesine olanak tanıyor.
Çelik dış yürüme yolları ayrıca merdivenlerin toplam uzunluğu 500 metretülü buluyor. Kaçış yolları olarak tasarlanan bu alanlar, binanın bakımının yapılması ayrıca özel etkinliklerde kamusal kullanım için de hizmet veriyor. Projenin endüstriyel karakterine sadık kalmak için yürüme yollarının strüktürü boyalı çelikten imal edildi. Galvanize taban ızgarası, yatay yürüme yollarının üstüne düşen ışığı filtreleyerek cephe panellerini aydınlatıyor ayrıca onlara derinlik katıyor. Bununla birlikte paslanmaz çelik korkuluk, gece yapıyı aydınlatan ışıklandırmayı da barındırıyor.
Çapraz bağlantıları oluşturan boyalı çelik boru profiller, olası depremler göz önüne alınarak ayrıntılandırılırken büyük kütleli çekirdeklere gereksinim duymadan şeffaf bir tasarım sağlamak için tercih edildi. RPBW ayrıca Arup Mühendislik tarafınca titizlikle yürütülen çalışmalar mimari tasarım kararlarını mümkün kılacak yenilikçi bir çözüm geliştirmeye odaklandı.
Cenova, Paris ayrıca İstanbul’da yürütülen ortak tasarım çalıştayları 2014 tarihinde başladı. Projenin farklı paydaşlarının dâhil olduğu her çalışma, etkin bir işbirliğine olanak tanıdı. İşverenlerin beklentilerinin karşılanması ayrıca yapının kentle bütünleşmesi bu çalıştaylarla sağlandı. Hazırlanan çizimlerle birlikte farklı ölçeklerdeki çalışma maketleri, bina tasarımının arkasındaki fikri yansıtmanın yanında projenin geliştirilmesi için birer araç olarak hizmet verdi.
İstanbul Modern’in bulunduğu alandaki inşaat faaliyeti, müzeye ait mekânların altında yer alan ayrıca Galataport’a bağlı olan iki otopark katıyla, Temmuz 2019 tarihinde başladı. Temmuz 2020’de zemin kata ulaşan yapının ana betonarme strüktürü Kasım 2020’de tamamlandı. Cepheye ilişkin çalışmalar Ocak 2021’de başlandı ayrıca 2022’nin başına kadar sürdü. Nisan 2022’de müze çalışanları yapıyı kullanmaya başladıktan sonra müzenin kapılarını açtığı Mart 2023’e kadar geçen süreçte çalışmalar devam etti.
Renzo Piano ayrıca Renzo Piano Building Workshop (RPBW) hakkında:
1937 tarihinde İtalya’nın Cenova kentinde dünyaya gelen RPBW kurucusu Renzo Piano, Richard Rogers’la birlikte tasarladığı Centre Pompidou (Paris, Fransa); Menil Collection (Houston, ABD); Fondation Beyeler (Basel, İsviçre); Whitney Museum of American Art (New York, ABD); Stavros Niarchos Foundation Cultural Center (Atina, Yunanistan) ayrıca Centro Botín (Santander, İspanya), Academy Museum of Motion Pictures (Los Angeles, ABD) gibi kültür-sanat yapılarıyla tanınıyor. 1998 tarihinde mimarlık alanındaki en önemli ödül olarak tanımlanan Pritzker Ödülü’ne layık görülen Renzo Piano, bunun haricinde pek çok saygın kurum ayrıca kuruluş tarafınca da onurlandırıldı.
1981 tarihinde kurulan ayrıca Cenova haricinde Paris’te de ofisi bulunan Renzo Piano Building Worksop (RPBW), çalışmalarını kurucusu Renzo Piano dahil olmak üzere 12 ana ortak ayrıca yaklaşık 140 mimar ile yürütüyor. RPBW, iç mimarlık, peyzaj mimarlığı, kent planlama ayrıca sergi tasarımı gibi farklı disiplinlerdeki projelerini katılımcı bir çalışma yöntemi ile sürdürüyor. RPBW, tasarımlarıyla yapının ayrıca bulunduğu konumun gereksinimlerine yanıt verirken, tasarladığı mekânlarda malzeme, yapı elemanları tasarımı ayrıca sürdürülebilirlik gibi etmenleri göz önüne alarak çözümler sunuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
