Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl dünyada 15 milyon kişi inme geçiriyor. Türkiye’de her sene 250 bin yeni inme vakası görülürken, inme …
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl dünyada 15 milyon kişi inme geçiriyor. Türkiye’de her sene 250 bin yeni inme vakası görülürken, inme sonrası felçle yaşayan 2 milyon kişi olduğu tahmin ediliyor. İnme gerçekleştiği anda acil müdahale edilmesi hayat kurtarıcı olabiliyor. İnmenin erken tedavisi hastaların yaşama şansını artırırken, aynı zamanda inmeye bağlı oluşabilecek engellerin ayrıca fonksiyon bozukluklarının önüne geçilmesini sağlayabiliyor. Toplumun inme belirtilerini hemen tanıyacak şekilde bilinçlendirilmesi önem taşıyor. Memorial Şişli Hastanesi Fizik Tedavi ayrıca Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Engin Çakar, “29 Ekim Dünya İnme Günü” öncesinde inme ayrıca inme sonrası erken dönem fizik tedavi ile rehabilitasyonun önemi hakkında bilgilendirme verdi.
İnme sırasında vakit çok önemlidir
İnme, beyin kanaması veya beyin damar tıkanıklığı sebebiyle beyne giden kan akışının engellenmesidir. Kan akışının engellenmesiyle oksijensiz kalan beyin hücreleri birkaç dakikanın ardından ölmeye başlamaktadır. İnmenin hızlıca fark edilmesi, hastanın sağlık kuruluşuna erkenden ulaştırılması ayrıca yapılacak ilk yardım; hastanın hayatta kalma şansını artırır ayrıca inme sırasında gelişebilecek fonksiyonel bozuklukları azaltır. İnmede erken müdahale ayrıca ilk yardım, daha fazla beyin dokusunun hasar görmesini engeller. Bu nedenle inme geçiren hastalar için “Vakit Eşittir Beyin” söylemi kullanılmaktadır.
Hareketsiz yaşam ayrıca obezite inme riskini artırıyor
İnme nedenlerinin ana sebebi damarlardaki problemlerdir. Damarların daralması ayrıca tıkanması inme tablosunu oluşturmaktadır. Bu sebeple özellikle kalp ayrıca damar sağlığına dikkat edilmelidir. İnmeye neden olan faktörler arasında; obezite, hareketsiz yaşam, diyabet, yüksek tansiyon, sigara kullanımı, aşırı alkol kullanımı, yüksek kolesterol seviyesi, atrial fibrasyon, arteriovenöz malformasyon (AVM), kalp ayrıca damar hastalıkları, geçici iskemik atak (gia), damar yapısı anomalileri bulunmaktadır.
İnme tanısı konulduğu anda inme tedavisi başlar
Tedaviyi etkileyeceği için inme tipi hemen belirlenmelidir. Sonraki aşamada bu inmenin kalple veya diğer damarlarla ilişkisi olup olmadığı, sebep olabilecek diğer hastalıklarla ilişkisi gibi durumlar araştırılır. İlk tıbbi girişimler ayrıca tedavilerin ardından genel durumu stabil hale gelen hasta, fizik tedavi ayrıca rehabilitasyon uzman hekimi tarafınca değerlendirilir. Eğer hastada fonksiyon kaybı meydana geldi ise inme tedavisinde fizik tedavi ayrıca rehabilitasyon süreci başlar.
İnme devamında kısmi ya da tam felç gelişebilir
Çevreyi algılama ayrıca dikkat etme özelinde daha çok sağ beyin görev alır. Ve sağ beyin duygularla ilişkilidir. Konuşma ayrıca dil insanların 90’ ında sol beyinin ilgilendiği fonksiyonlardır. Sol beyin mantık ile ilişkili bir lobtur. Sol tarafın felcinde dolayısı ile hastada anlama ayrıca konuşma bozukluğu da daha sık görülmektedir. İnme devamında hastalarda kısmi ya da tam felç gelişebilir. Kısmi felç halk arasında hafif seyirli felç anlamında kullanılsa da tıbbi anlamda bir vücut yarısında el – kol ayrıca bacakları etkileyen hafif ya da ağır seyirli felç olarak bilinmektedir. Sağ taraf felci geçiren hastalar ayrıca sol taraf felci geçiren hastalar aynı ölçüde fizik tedavi ayrıca rehabilitasyon ihtiyacı duymaktadır.
Erken dönem fizik tedavi ile kaybedilen fonksiyonlar geri kazanılabiliyor
İnme sonucu gelişen felç sebebiyle kol ayrıca bacak hareketleri, gövde hareketleri ayrıca kaba motor beceriler etkilenir. Bu durum felçli hastanın yürüyüşünü de etkiler. Genellikle vücudun bir tarafında görülen hareket bozuklukları, felçli hastanın yürüyüşünü daha da bozan denge sorunlarına neden olur. Felçli hasta erken dönemde yürüyemez ayrıca yatağa bağımlı halde kalabilir. Erken dönemde başlayan fizik tedavi ayrıca rehabilitasyon uygulamaları ile inme hastalarının pek çoğu için iyileşme mümkündür. Beynin kendini tekrardan organize edebilme özelliği (plastisite) sayesinde, hasta zamanla çeşitli fonksiyonlarını geri kazanmaya başlar. Geri kazanılan fonksiyonlar inmenin şiddeti, beyinde etkilenen alan, hastanın iyileşme kapasitesi ayrıca uygulanan rehabilitasyonla ilişkilidir.
Felçli hastaların tekrar yürüme ihtimali oldukça yüksektir
Felçten sonra tekrar yürüyebilmenin temel yolu fizik tedavi ayrıca rehabilitasyondur. Fizyoterapist ayrıca ergoterapist eşliğinde yapılan çeşitli fizik tedavi egzersizleri, uygulanan nöro-rehabilitasyon teknikleri ayrıca robotik rehabilitasyon ile hastanın beyninde iyileşme potansiyeli uyarılır. Bu hastaların önemli bir bölümü yatağa bağımlılıktan kurtulup kısmi veya tam bağımsızlığa kavuşabilir. Hastaların işlerine geri dönmeleri, günlük hayata tekrardan katılmaları sağlanabilir. Beynin tekrardan eğitilmesi, felçten sonra tekrar yürümenin en önemli anahtarıdır. Beynin tekrardan eğitilmesi için bol tekrarlı ayrıca çeşitlendirilmiş egzersizler, günlük hayat pratikleri ayrıca robotik fizik tedavi cihazları oldukça faydalıdır. Felçli hastalar akut dönemde genellikle yatılı fizik tedavi merkezlerinde bu tedavileri almaktadır.
